چکیده:
هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر بر سرمایه های روانشناختی زنان بهبودیافته از وابستگی به مواد بود. روش پژوهش از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه بود. در این پژوهش، جامعه آماری شامل زنان بیسرپناه بهبودیافته از وابستگی به مواد در شهر تهران بود که از میان آن ها نمونه ای به حجم 36 نفر از آن ها به روش نمونهگیری در دسترس و با توجه به ملاک های ورود به پژوهش انتخاب شدند. نمونههای انتخاب شده به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (2003)، مقیاس خودکارآمدی عمومی شوارتزر و جروسالم (1995)، مقیاس امید اشنایدر و همکاران (1991)، و مقیاس خوش بینی شی یر و کارور (1985) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که رواندرمانی مثبتنگر بر سه سرمایه روانشناختی (امید، خودکارآمدی و تابآوری) زنان بهبودیافته از وابستگی به مواد اثربخش بود و سطح این متغیرها را به طور معناداری ارتقا داد، ولی در مولفه خوشبینی، تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل یافت نشد. به طور کلی می توان گفت که وجود عوامل حمایت کننده مانند سرمایه روان شناختی برای پیشگیری از وابستگی به مواد و بهبودی از آن امری ضروری است. همچنین، با توجه به نتایج به دست آمده، رواندرمانی مثبت نگر میتواند به عنوان درمانی اثربخش برای ارتقاء سرمایه های روان شناختی مورد استفاده قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش حاکی از آن بود که روان درمانی مثبت نگر بر سه سرمایه روان شناختی (امید، خودکارآمدی وتاب - آوری) زنان بهبودیافته از وابستگی به مواد اثربخش بود و سطح این متغیرها را به طور معناداری ارتقا داد، ولی در مؤلفه خوش بینی، تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش و کنترل یافت نشد.
با توجه به مطالب مطرح شــده و نیز با در نظر گرفتن این امر که اعتیاد و ســوء مصـــرف مواد در زنـان عواقـب و اثرات منفی زیـادی را برای فرد، خـانواده و جـامعـه در پی دارد و بــا مشـکلات و پدیده های منفی زیادی در ارتباط اسـت سـوال اصلی پژوهش حاضر این بود که آیا روان درمانی مثبت نگر بر ارتقاء ســـطح ســـرمایه روان شـــناختی زنان بهبودیافته از اعتیاد اثربخش است ؟ روش 117 جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری طرح پژوهش حـاضـــر بـا توجــه بـه موضـــوع پژوهش نیمـه آزمـایشـــی از نوع پیش آزمون ، پس آزمون با گروه گواه بود.
نتایج این پژوهش در رابطه با اثربخشـــی روان درمانی مثبت نگر بر امیـد در زنـان بهبودیـافتـه از اعتیـاد حاکی از این بود که این برنامه درمانی بر ارتقاء ســـطح امیدواری در این افراد موثر بوده اســـت ، این یافته با یافته های ســـعیدی و همکاران (٢٠١٥)، محمـدنجـار و همکـاران (٢٠١٧)، قویدل حیـدری و همکــاران (٢٠١٩)، رضـــازاده مقـدم و همکاران (١٣٩٧) همســو بود.
نتـایج این پژوهش در رابطـه بـا اثربخشـــی روان درمـانی مثبـت نگر بر تاب آوری در زنان بهبودیـافتـه از اعتیـاد حـاکی از این بود کـه این برنامه درمانی بر ارتقاء ســـطح تاب آوری در این افراد موثر بوده اسـت ، این یافته با یافته های طهمورســی و نصــراللهی(٢٠١٧)، کشــاورز و همکـاران (٢٠١٨)، صـــادقی و کریمی(١٣٩٧) همســـو اســـت .