چکیده:
در جهان توسعه یافته دوران پساوستفالیایی هر چه از گذشته به سمت حال حرکت میکنیم شاهد کاهش منظم قدرت دولت و در مقابل، افزایش قدرت بازیگران غیردولتی هستیم. این موضوع با کاربست سه سنت مکتب انگلیسی (نظام بینالملل، جامعه بینالملل و جامعه جهانی) و تطابق آن با ساختار دولت در خاورمیانه و حرکت از نظام بین المللی به سمت جامعه جهانی مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله نشان داده شد که ساختار دولت در خاورمیانه متشکل از عناصری است که در هر سه سنت فوق جای میگیرند. اما روند به سمتی است که میتوان حرکت منظم از نظام بینالملل به سمت جامعه جهانی موجود در جهان توسعهیافته را به منطقه خاورمیانه تعمیم داد. امری که در تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا نمایان شد. بنابراین هدف اصلی این نوشتار نشان دادن روند حرکتی ساختار دولت در خاورمیانه از سنت نظام بینالملل به سمت جامعه بینالملل و جامعه جهانی است.
خلاصه ماشینی:
اما روند به سمتي است که ميتوان حرکت منظم از نظام بين الملل به سمت جامعه جهاني موجود در جهان توسعه - يافته را به منطقه خاورميانه تعميم داد.
بنابراين هدف اصلي اين نوشتار نشان دادن روند حرکتي ساختار دولت در خاورميانه از سنت نظام بين الملل به سمت جامعه بين الملل و جامعه جهاني است .
سـه مفهـوم نظـام بـين الملـل (سـنت هابزي)، جامعه بين الملل (سنت گروسيوسي) و جامعه جهاني (سنت کانتي) به عنـوان مفـاهيم اصـلي ايـن نظريه در تطبيق ساختار دولت در خاورميانه مورد استفاده قرار گرفته است .
هدلي بول معتقـد اسـت جامعـه بين الملل وقتي به وجود مي آيد که گروهي از دولت ها با وقوف به منافع و ارزش هاي مشترک خود عضـو يک جامعه بوده ، در روابطشان با يکديگر محدود به مجموعه اي از قوانين مشترک باشند و با همکاري هـم نهادهاي مشترکي راه اندازي کنند (١٠-١ :١١٧٧,Bull).
در هر صورت ، پس از استقلال اغلب دولت هاي خاورميانه شاهد دو جنبش جدي در منطقه بوده و هستيم که يادآور جامعه جهاني است : الف ) پان عربيسم ؛ ب ) اسلام گرايي.
اما تحولات خاورميانه و شمال آفريقا بستري را براي جنبش هاي اسلام گرا (جامعه جهاني) فراهم کرد تا بتواننـد نظـام دولـت در خاورميانه (نظام بين الملل ) را با چالش هاي اساسي روبرو سازند.
نتيجه گيري بعد از پيدايش دولت در خاورميانه يک جريان عرب گرا در اين منطقه شکل گرفـت کـه همزمـان عناصري از هر سه سنت مکتب انگليسي در آن وجود داشت .
با شيوع پان عربيسم در بين دولت هاي عربي، اتحاديه عرب به عنوان نمادي از جامعه بين الملل شکل گرفت .