چکیده:
کشورها می توانند اختلافات خود را با کشور دیگر را به دیوان بین المللی دادگستری ارجاع دهند. نه اساسنامه و نه آئین دادرسی دیوان هیچکدام دربرگیرنده مقرراتی نیستند که کشورهای غیرعضو اساسنامه را از ارجاع اختلافات به صلاحیت دیوان منع کند. پذیرش صلاحیت دیوان توسط کشورهای عضواساسنامه،خود مشمول ماده 36 اساسنامه و وقایع و شرایط پیش بینی شده در آن است.آنچه از رفتار دیوان در پرونده های توسل به زور نتیجه گیری می شود این است که علیرغم اینکه بسیاری از حقوقدانان با سیاسی پنداشتن این موضوع بطور مطلق امکان بررسی حقوقی اختلافات مربوط به استفاده از زور را نمی پذیرد ، دیوان همواره با احراز صلاحیت خود در قالب اعلامیه ها بعنوان یک رکن قضایی جنبه های حقوقی هر موضوع و اختلاف بین المللی از جمله توسل به زور را رسیدگی کرده است .با توجه به اینکه در موارد نقض قواعد آمره بین المللی صلاحیت دیوان اجباری است و دیوان در موارد نقض حاکمیت یک عضو سازمان ملل متحد توسط دولت دیگر، دولت متجاوز را »مسئول» قلمداد می نماید و دولت اخیرالذکر بایستی جبران خسارات نماید. متاسفانه درجنگ هشت ساله عراق علیه ایران خسارات زیست محیطی زیادی به کشور و اتباع ایران وارد شده که این خسارات تاکنون بلاجبران باقی مانده است
خلاصه ماشینی:
واژگـان کليـدي : سـازمان ملـل متحـد، ديـوان بـين المللـي دادگسـتري ، خسـارات زيسـت محيطـي ، قواعد آمره بين المللي مقدمه امــروزه جامعــه جهــاني مفهــوم خســارت و جبــران آن از آلــوده کننــدگان و عوامــل تخريــب محــيط زيست درعرصه بـين الملـل پذيرفتـه و معاهـدات و رويـه هـاي قضـايي متعـددي در ايـن زمينـه وجـود دارد که اين مورد پذيرفته و مـورد حکـم قـرارداده اسـت .
دولت عراق به دليل ارتکاب تخلف بـين المللـي يعنـي توسـل بـه زورعليـه يـک دولـت ، نقـض حاکميـت يـک کشـور مسـتقل ، تجـاوز و نقـض قواعـد حقـوق بشـر و حقـوق بشـر دوسـتانه مسـئول اسـت لـذا امـروزه حقـوق بـين الملـل محـيط زيسـت بـه دنبـال يـافتن راه حلـي مـي باشـد کـه مسـاله چگــونگي جبــران خســارات بــه محــيط زيســت در مراجــع ذيصــلاح بــين المللــي مطــرح و مــورد رسيدگي قرار گيرد.
بر همـين اسـاس در ايـن تحقيـق بـه دنبـال آن هسـتيم کـه بـا بهـره گيـري ازقواعـد حقـوق بـين الملـل بررسـي امکـان مطالبـه خسـارات زيسـت محيطـي جنـگ ايـران و عـراق از طريـق ديوان بين المللي دادگستري پاسخ دهيم .