چکیده:
میخائیل باختین در پاره¬ای از انگاره¬های نظری خود در باب متن ادبی، «گفتگومداری» را به مثابه¬ی «هم¬کنشی متون»، مهم¬ترین ویژگی متن دانست و «چندصدایی» گفتمان را به عنوان مولفه¬ای نوین در رمان مطرح کرد. از آن پس، بسیاری از اندیشمندان و نظریه¬پردازان مطالعات ادبی و فرهنگی، نظیر ژنت و کریستوا به گسترش و تقریر این مبحث پرداختند و صورت¬بندی¬های مختلف و گاه پیچیده-ای از آن را ارایه کردند. به هر روی امروز می¬توان بعد «بینامتنی» را در فصل مشترک پایداری میان تعابیر و تفاسیر متفاوت از گفتگومداری باختین، بینامتنی کریستوا و ترامتنی ژنت به حساب آورد و با تکیه بر این نظریات، تبیینی جامع¬نگر از مفاهیم «گفت¬وگومداری بینامتنی» و «چندصدایی» در یک متن ارایه داد. این تحقیق با روش تحلیلی- توصیفی، تلاشی است برای تبیین چندصدایی و منطق گفتگومداری بینامتنی رمان «ملوک الرمال» از نویسنده¬ی عراقی علی بدر که با تکیه بر دیدگاه¬ها¬ی میخائیل باختین و ژرار ژنت صورت می¬پذیرد. یافته¬های این تحقیق نشان می¬دهد که تلفیق ژانرها و مکاتب ادبی و تعدّد راوی¬ها، داستان را به سوی مفهوم گفتگومندی بینامتنی و چند صدایی سوق می¬دهد و وجود این ویژگی¬ها، در مجموع ویژگی¬های ممتاز ساختار سبکی رمان را نشان می¬دهد.
تتحدث الحواریة عن علاقة النص بالنصوص الأخری، وتعد الحواریة فی آ ا رء باختین النقدیة
أیم میزة لمنص، کما أنو قدم عنص ا ر جدیدا فی الروایة ألا ویو تعدد الأصوات فی الخطاب. کثیر
من الناقدین والمنظرین الذین خمفوا باختین کجی ا رر جینت وجولیا کریستوا فی حقل الد ا رسات الأدبیة
والثقافیة، قاموا بشرح یذا المفیوم وتبویبو وشرحو مما یجعل الجانب التناصی لمنص فصلا مشترکا
بین تفاسیر یولاء الناقدین المختمفة. فنجد مشترکات کبیرة بین الحواریة عند باختین والتناص عند
کریستوا والماو ا رء نصیة عند جینت. بناءا عمی یذا الأساس یمکن إعطاء تفسیر شامل وجامع
فی النص الواحد. – » تعدد الأصوات « و » الحواریة التناصیة « لمفاییم أدبیة نقدیة ک
تعدد الأصوات ومنطق الحواریة التناصیة فی « یسعی یذا البحث والذی جاء تحت عنوان
لمکشف عن یذه المفاییم فی الروایة، مستعینا ،» روایة مموک الرمال لمکاتب الع ا رقی عمی بدر
بأسموب التوصیف والتحمیل.
أظیرت نتائج البحث أن مزج الأنواع الأدبیة من جیة وتعدد الرواة من جیة أخری، ساعدت
عمی توجیو الروایة وسوقیا باتجاه مفیوم الحواریة التناصیة وتعدد الأصوات مما جعل روایة عمی
بدر تتمیز بأسموب بنیوی مرصوص و ا رئع.