چکیده:
ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﮐﻪ از ﺷﮕﻔﺘﯽ ﺳﺎزﻫﺎ و ﺟﺮﯾﺎن ﻫـﺎی ﻗـﺪرت ﺳـﺎز ﺟﻬـﺎﻧﯽ اﺳـﺖ، در ﺑﺨـﺶ ﮐﺸـﺎورزی از
ﭘﯿﺸﺮان ﻫﺎی راﻫﺒﺮدی ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﺮان ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ ﮐﻢ آﺑﯽ ﻣﻮاﺟﻪ اﺳـﺖ، ﺷـﻨﺎﺧﺖ
ﻧﻘـﺶ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﺎم ﺑﺮده در ارﺗﻘﺎی ﺑﻬﺮه وری آب ﮐﺸﺎورزی آﯾﻨﺪه اﯾﻦ ﮐﺸـﻮر، اﻟﺰاﻣـﯽ راﻫﺒـﺮدی
ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ. در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط، ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻌﯿـﯿﻦ درﺟـﻪ اﻫﻤﯿـﺖ و ﻣﯿـﺰان ﺗـﺄﺛﯿﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﺣﻮزه آب ﮐﺸـﺎورزی ﭘﺮداﺧﺘـﻪ اﺳـﺖ. ﻧـﻮع اﯾـﻦ ﺗﺤﻘﯿـﻖ ﮐـﺎرﺑﺮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ای و روش آن ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﺳﻨﺎدی و ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧـﻪ ای و ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﮐﻤـﮏ ﻧﻈﺮات اﺧﺬﺷﺪه از ﺧﺒﺮﮔﺎن، ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎ و ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐـﺮده و ﺑـﺎ اﺑـﺰار ﭘﺮﺳﺸـﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘـﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ، ﻣﯿﺰان اﻫﻤﯿﺖ آن ﻫﺎ را در ﯾﮏ ﻃﯿـﻒ 5 ﮔﺰﯾﻨـﻪ ای ﻟﯿﮑـﺮت درﯾﺎﻓـﺖ ﻧﻤـﻮده و ﺑـﻪ
ﮐﻤـﮏ ﻣـﺪل ﺳـﺎزی ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان ﺗﺄﺛﯿﺮ و رواﺑﻂ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑـﻪ ﺗﻌـﺪاد 700 ﻧﻔﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد 180 ﻧﻔﺮ از آن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ.
ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘـﺎ ﯾﺞ ﺣﺎﺻـﻠﻪ، از ﺑﯿﻦ 4 ﻣﺆﻟﻔﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه، ﻣﺆﻟﻔﻪ» ﺑﻬـﺮه ﻣﻨـﺪ ی از ﻓﻨـﻮن ﮐـﺎرﺑﺮد ی «و از ﺑـﯿﻦ 23 ﺷـﺎﺧﺺ ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﺷـﺪه ﻧﯿـﺰ، ﺷﺎﺧﺺ» رﺷﺪ ﻣﻘﺪار ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺎرﺑﺮدی در ﻣﺼـﺮف ﺑﻬ ﯿﻨـﻪ آب
ﮐﺸـﺎورز ی «ﻣـﻮﺛﺮﺗﺮ اﺳـﺖ و ﻣﺘﻐﯿﺮ» ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوری ﺣﻮزه آب ﮐﺸﺎورزی» ﺣﺪود 73 درﺻـﺪ در «ارﺗﻘـﺎی ﺑﻬـﺮه وری آب ﮐﺸـﺎورزی اﯾـﺮان 1404» ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
خلاصه ماشینی:
جدول ٢: آزمون آناليز واريانس (اثرگذاري) شاخص هاي علم و فناوري حوزه آب کشاورزي (به تصویر صفحه مراجعه شود) همان طور که در جدول ملاحظه ميشود سطح معنيداري گزارش شده از آزمون که معادل صفر و کوچک تر از ٠/٠٥ است ، لذا با اطمينان ٩٥ درصد ميتوان گفت تحليل واريانس معنيدار بوده و از ديدگاه خبرگان ، تأثير شاخص هاي علم و فناوري در ارتقاي بهره وري آب کشاورزي يکسان نميباشد.
در پاسخ به سؤال سوم و بررسي فرضيه دوم يعني احصاء مهم ترين شاخص هاي تأثيرگذار علم و فناوري در ارتقاي بهره وري آب کشاورزي از آزمون تي استيودنت و بر اساس مقايسه ميانگين امتيازات داده شده خبرگان جامعه نمونه با ميانگين فرضي ٣=μ بررسي لازم انجام و نتايج در جدول شماره (٣) مشخص است .
جدول ٤: نتايج آزمون فريدمن در رتبه بندي شاخص هاي علم و فناوري حوزه آب کشاورزي (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) به منظور بررسي فرضيه سوم مبني بر شناخت روابط بين مؤلفه ها و شاخص ها از مدل سازي معادلات ساختاري ١ استفاده شد که در نتيجه آن ملاحظه ميشود «علم و فناوري حوزه آب کشاورزي» کمي بيش از ٧٣ درصد در «ارتقاي بهره وري آب کشاورزي افق ١٤٠٤» تأثيرگذار است و ارتباط مثبت و معنيداري بين تمامي مؤلفه ها و شاخص ها وجود دارد.