چکیده:
شناسایی کارکردهای سازمان هواشناسی در امنیت زیستمحیطی از منظر پدافندغیرعامل هدف از منظر سطوح اقدامات پدافندغیرعامل در حوزه امنیت زیستمحیطی کدامند. نتایج با بهرهگیری از نمونه آماری 168 نفری شامل افراد صاحبنظر در زمینه هواشناسی، محیطزیست و پدافندغیرعامل در سازمانهای هواشناسی، محیطزیست، پدافندغیرعامل و دانشگاهها و پژوهشکدههای مرتبط بهصورت میدانی و با استفاده از پرسشنامه محققساخته تحصیل گردید. این پژوهش که از نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی است و در بخش کمّی از آزمونهای t، فریدمن و کلموگراف-اسمیرنوف و در بخش کیفی از تکنیک دلفی کلاسیک یا سنتی استفاده شده، نشان میدهد؛ ضمن وجود ارتباط نزدیک بین کارکردها و خدمات سازمان هواشناسی با چالشهای پنجگانه پیشروی کشور در حوزه زیستمحیطی، از نظر کارکردها و حوزههای فعالیت پدافندغیرعامل (میانگین بالاتر از 7/ 3 برای هرکدام)، سازمان هواشناسی در سطح عالی و راهبردی اقدامات پدافندغیرعامل با میانگین (70/ 3) جزو دستگاههای تصمیمساز، در سطح عملیاتی نیز با میانگین (68/ 3) دارای کارکرد موثر در تدوین آییننامهها، دستورالعملها و الزامات فنی و مهندسی و در سطح اجرایی و تاکتیکی با میانگین (80/ 3) دارای کارکردی موثر با ماهیت ارائه اطلاعات مبنایی در زمینه مدیریت بحران در حوزه امنیت زیستمحیطی است.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش که از نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی است و در بخش کمی از آزمونهای t، فریدمن و کلموگراف-اسمیرنوف و در بخش کیفی از تکنیک دلفی کلاسیک یا سنتی استفاده شده، نشان میدهد؛ ضمن وجود ارتباط نزدیک بین کارکردها و خدمات سازمان هواشناسی با چالشهای پنجگانه پیشروی کشور در حوزه زیستمحیطی، از نظر کارکردها و حوزههای فعالیت پدافندغیرعامل (میانگین بالاتر از ۷/۳ برای هرکدام)، سازمان هواشناسی در سطح عالی و راهبردی اقدامات پدافندغیرعامل با میانگین (۷۰/۳) جزو دستگاههای تصمیمساز، در سطح عملیاتی نیز با میانگین (۶۸/۳) دارای کارکرد مؤثر در تدوین آییننامهها، دستورالعملها و الزامات فنی و مهندسی و در سطح اجرایی و تاکتیکی با میانگین (۸۰/۳) دارای کارکردی مؤثر با ماهیت ارائه اطلاعات مبنایی در زمینه مدیریت بحران در حوزه امنیت زیستمحیطی است.
چنانچه قائل به وجود چالشهای پنجگانه زیستمحیطی ایران یعنی آب، فرسایش زمین، انرژی، آلودگی هوا و از دست رفتن تنوع زیستی باشیم و تهدیدات متصور و محتمل بر بستر این چالشها را در حوزه پدافندغیرعامل مورد ارزیابی قرار دهیم و نیز قلمروها و حوزههای تأثیر آبوهوا یعنی منابع آبی، غذا، انرژی، بهداشت اجتماعی و صنعت و تجارت را مدنظر داشتهباشیم؛ بهدستآوردن تصویری کلی از کارکردهای سازمان هواشناسی بعنوان یک دستگاه حاکمیتی در حوزه آبوهوا، و طیف وسیع تاثیرگذاری آن بر تصمیمات و اقدامات ارگانها، نهادها، سازمانها و دستگاههای کشور، بهویژه در سطح کلان و برنامهریزی راهبردی کشور مبین اهمیت این پژوهش بوده و موجب میگردد تا مجموعههای حاکمیتی، مدیریتی و اجرایی کشور در مقابل تهدیدات مذکور از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار باشند.