چکیده:
انتخاب سبد پروژهای که از نظر ریسک متوازن باشد و انتخاب اقداماتی برای کاهش ریسک پروژهها، مسائلی هستند که به طور جداگانه موردتوجه پژوهشگران بودهاند. در این پژوهش، یک مدل ریاضی یکپارچه برای دو مسئله بالا ارائه شده است. وضعیتی موردتوجه است که در مرحله انتخاب سبد پروژه، برخی از پروژههای پیشنهادی با ریسک هایی مواجه هستند و میتوان اقداماتی را برای کاهش این ریسکها برنامهریزی کرد. با توجه به اینکه انجام این پاسخها مستلزم صرف منابع است و اجرای آنها ریسک سبد پروژه را تغییر میدهد، ضروری است انتخاب پاسخها و تاثیر آنها بر ریسک سبد پروژه در همان مرحله انتخاب پروژه مدنظر قرار گیرد. یک مدل ریاضی دوهدفه پیشنهاد شده است که هدف اول آن حداکثرسازی سود ناشی از پروژههای منتخب و هدف دوم آن کمینه کردن ریسک سبد پروژه است. شاخص اندازهگیری ریسک سبد، واریانس سود آن است. با یک مثال عددی، نحوه کاربرد مدل و تفاوت رویکردهای یکپارچه و غیریکپارچه، نشان داده شده و برای حل مدل، از الگوریتم ژنتیک مرتبسازی نامغلوب (NSGA-II) استفاده شده است.
خلاصه ماشینی:
وضعیتی موردتوجه است که در مرحله انتخاب سبد پروژه ، برخی از پروژه های پیشنهادی با ریسک هایی مواجه هستند و میتوان اقداماتی را برای کاهش این ریسک ها برنامه ریزی کرد.
برخی از پژوهش هایی که از برنامه ریزی ریاضی برای انتخاب سبد پروژه استفاده میکنند، یکی از توابع هدف خود را حداقل سازی ریسک سبد پروژه ها در نظر می گیرند [١٦، ١١]؛ البته ممکن است بین سطح ریسک سبد و اهدافی همچون سودآوری و بازگشت سرمایه ، تضاد وجود داشته باشد.
برای اولویت بندی و انتخاب اقدامات پاسخ به ریسک ها، روش ها و مدل های تصمیم گیری متعددی ارائه شده است .
نورایی و همکاران (٢٠١٨)، یک مدل سه هدفه برای انتخاب پروژه های تحقیق و توسعه ارائه کردند که حداقل کردن ریسک سبد پروژه یکی از اهداف مدل آن ها است [١٤].
امید ریاضی یک متغیر تصادفی گسسته به صورت رابطه ٢، بیان میشود: (رجوع شود به تصویر صفحه) که در آن pst احتمال وقوع ریسک sام در دوره tام با درنظرگرفتن وضعیت اجرای پاسخ ها است .
در این قسمت به منظور تشریح بهتر مدل و آزمودن کارایی آن مثالی برای نشان دادن نحوه استفاده از مدل پیشنهادی به منظور حل مسئله انتخاب سبد پروژه و برنامه ریزی برای انتخاب استراتژیهای پاسخ به ریسک آورده شده است .
A multi-objective optimization and fuzzy prioritization approach for project risk responses selection.