چکیده:
سوریه کشوری با اهمیت ژئوپولتیک در منطقه غرب آسیاست که همواره ازنظر بلوکهای رقیب در منطقه بهعنوان وزنهای برای تغییر موازنه قدرت محسوب شده است. مداخله کنشگران منطقهای در بحران اخیر سوریه را نیز میتوان در چارچوب تلاش این کشورها برای تغییر موازنه قدرت به نفع خود توضیح داد. عربستان سعودی از جمله کشورهایی است که از ابتدا در بحران سوریه فعال بود، اما تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی بهتدریج سیاستهای خود درقبال این بحران را تغییر داد. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و در چارچوب نظریه موازنه قدرت، درپی رفتارشناسی عربستان سعودی درقبال بحران سوریه است. یافتههای پژوهش، تغییر رفتار ریاض درقبال بحران سوریه را در پنج مرحله تقسیم میکند که سیری از مدیریت بحران با هدف تغییر رفتار دمشق، دیپلماسی فعال علیه دمشق، حمایت نظامی ـ مالی ـ و سیاسی مستقیم از مخالفان، توقف حمایت از داعش و مقابله با نظام اسد و درنهایت پذیرش بقای اسد در قدرت، اما بدون حضور ایران را پشتسر گذاشته است. مقاله درنهایت به امکانسنجی هدف کنونی مبنیبر پذیرش بقای اسد بدون حضور ایران پرداخته است.
Syria is a geopolitically significant country in the West Asian region, regarded as a means of changing the balance of power by competing parties in the region. The intervention of regional actors in the recent Syrian crisis can also be explained in terms of their efforts to change the balance of power in their favor. Saudi Arabia was among the active countries in the Syrian crisis in the beginning but gradually changed its policies towards this crisis due to the internal and external factors. This descriptive-analytical research is aimed at identifying Saudi Arabia's behavior towards the Syrian crisis in terms of the theory of balance of power. The findings of this research reveal that Riyadh's behavior towards the Syrian crisis can be categorized in five stages including crisis management aimed at changing Damascus’ behavior, active diplomacy against Damascus, direct military, financial and political support to the oppositions, putting an end to supporting ISIS and confronting Assad, and finally, accepting Assad's survival in power without Iranian attendance. This research explores the feasibility of the final Saudi Arabia policy of Assad's survival without Iran's attendance.
خلاصه ماشینی:
سياست هاي عربستان سعودي درقبال بحران سوريه نيز در چارچوب تلاش اين کشور براي تغيير موازنه قدرت به نفع خود قابل درک و تفسير است .
مرحله نخست : مديريت بحران با هدف تغيير رفتار دمشق باوجودآنکه سرنگوني حکومت بشار اسد به معناي تضعيف توانمندي ايران براي اعمال نفوذ در منطقه و تداوم ارتباطش با ديگر اعضاي محور مقاومت بود، اما رياض دلايل خاصي داشت تا در ابتدا (حداقل به صورت اعلامي) به جاي سياست تغيير رژيم از دولت سوريه حمايت کند.
بعد از آنکه سعودالفيصل در اولين کنفرانس کشورهاي موسوم به «دوستان سوريه » در تونس ايده تسليح شورشيان را «ايده اي عالي» خواند، مقامات عربي به رسانه هاي غربي اعلام کردند که رياض آماده پرداخت حقوق نيروهاي «ارتش آزاد سوريه » به عنوان ابزاري براي تشويق جدايي گسترده افراد از ارتش سوريه است Chulov and MacAskill, Saudi) (٢٠١٢ Arabia plans to fund Syria rebel army.
(Actor and the Syria Crisis, 2015 با وجود آنکه حمدبن جاسم اشاره کوتاهي ميکند که بعد از تغيير سياست عربستان سعودي، رياض و دوحه درگير رقابت ناسالم ميشوند، اما دولت هاي دو کشور به صورت رسمي ماهيت اين رقابت در سوريه را مطرح نميکنند.
امکان سنجي تحقق هدف عربستان سعودي هرچند سياست رياض درقبال بحران سوريه از تأکيد بر برکناري بشار اسد از قدرت به پذيرش بقاي وي تغيير کرد، اما اين کشور همچنان بر ضرورت خنثيکردن نفوذ ايران در سوريه تأکيد ميکند.
com/world/2012/jun/22/ saudi-arabia-syria-rebel-army (accessed November 16, 2018).
com/article/us-syria-crisis-saudi-insight/saudi- edges-qatar-to-control-syrian-rebel-support-idUSBRE94U0ZV20130531 (accessed November 19, 2018).