چکیده:
عزالدین مناصره (1946- اکنون)، شاعر و ناقد فلسطینیتبار از پژوهشگران برجسته ادبیّات تطبیقی بهشمار میآید که موضعگیری متفاوتی نسبت به ادبیّات تطبیقی و ماهیّت فرهنگی آن دارد. وی در این حوزه، با نگاهی نقدی به بررسی امپریالیسم فرهنگی غرب در جریان جهانی شدن ادبیّات به طور عام و پژوهشهای ادبیّات تطبیقی به طور خاص پرداخته است. رویکرد فرهنگی-سیاسی، با اتکا بر گفتمان ساختارشکنانه ژاک دریدا، چارچوبی است که ناقد از آنها سود جسته و به یاری آن، ضمن بررسی مکاتب نقد ادبی، به بررسی آرای نظریهپردازان و پژوهشگران عرصه ادبیّات تطبیقی و زوایای پنهان و هدفمند آن پرداخته است. یافتههای پژوهش، بیانگر آن است که مناصره با وامگیری نگرش دریدایی به پروژه «دیگریسازی»، به دگرگونه فهمیدن و اندیشیدن در پژوهشهای ادبیّات تطبیقی، نحوه بازنمایی غرب از شرق و برتربینی سلطهگر بر سلطهپذیر و واسازی این نوع نگرش و سپس ردیابی تداوم آن در مطالعات تطبیقی پرداخته است. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، به معرّفی و تحلیل دیدگاههای عزالدین مناصره در نقد فرهنگی تطبیقی پرداخته میشود.
Ezuddin al-Muna'Sra, a poet and critic of the Palestinian Authority, is one of the leading scholars of comparative literature Which has a different position than comparative literature and its cultural nature. In this area, he critically examined the Western cultural imperialism during the globalization of literature in general and comparative literature studies in particular. The political-cultural approach, based on Jacques Derrida's deconstructive discourse, is a framework that has missed out on them and, with the help of the study of literary criticisms, examined the opinions of the theorists and scholars of the field of comparative literature and its hidden and purposeful angles. Findings of the research suggest that the monotony by borrowing Derrida's attitude toward the project of "redevelopment", re-thinking and thinking in comparative literature studies, the way of representing the West from the East, and the domination of supreme dominance over the domination of this type of attitude and then tracing its continuity in studies Adaptive. In this research, descriptive-analytic method, introduces and analyzes the views of Ezuddin al-Muna'Sra in comparative cultural critique.
خلاصه ماشینی:
او بازنمايي تصنعي و تفاوت گذارانۀ فرادستي و فرودستي غرب از شرق را که در تصويرسازيهاي هنري معاصر نمود يافته ، به چالش کشيده و با درنظر گرفتن رابطۀ ديالکتيک ايدئولوژي و ادبيات و با رويکرد نقادانۀ گفتمان با محوريت ساختارشکني ژاک دريدا٣ به بررسي اهداف امپرياليستي پژوهش هاي تطبيقي از رهگذر تجزيه و تحليل زيرساخت هاي فرهنگي- سياسي پرداخته است .
آثار مناصره در اين حوزة ادبي- نقدي از اين قرار است : تبادل فرهنگي و نقد تطبيقي (١٩٨٨)، نقد فرهنگي تطبيقي؛ از منظرگاه گفتمان ساختارشکنانه ٥ (٢٠٠٥)، هويت ها و اختلاف هاي زباني؛ خوانش هايي پيرامون نقد فرهنگي تطبيقي ٦ و مسئلۀ زبان آمازيگي در الجزاير و مغرب ؛ مشکل اختلاف زباني٧؛ نيز دو مقالۀ وي با عنوان «تعريف ادبيات تطبيقي؛ مشکل مرزها»٨ (١٩٨٤) و «ادوارد سعيد و نقد فرهنگي تطبيقي؛ خوانش تقابل هاي دوگانه »٩ .
سعيد در کتاب فرهنگ و امپرياليسم ١٠ (١٩٩٧) و در نقد خود از شرق شناسي ١١ با بيان اين نکته که متن و به خصوص رمان فرزند زمان خويش است و تجارب نويسنده را ترجمه ميکند، به کاوش در ارتباط ميان تجربۀ استعمارگري گستردة اروپا در سرزمين هاي دور و نزديک و آثار ادبي و هنري نويسندگان اروپايي و امريکايي ميپردازد.
دربارة نقد و بررسي ديدگاه هاي مناصره نيز فريال غزول ، ناقد و استاد گروه زبان و ادبيات انگليسي و ادبيات تطبيقي دانشگاه امريکايي قاهره ، در کتاب فلسطينيان و ادبيات تطبيقي؛ روحي الخالدي، ادوارد سعيد، عزالدين المناصره وحسام الخطيب ١٥ به ادوارد سعيد و عزالدين مناصره و آراي متفاوت اين دو در حوزة پژوهش هاي ادبي و هنري، به ويژه ادبيات تطبيقي و نقد فرهنگي تطبيقي اشاره ميکند.