چکیده:
سند نهایی توافقنامه پاریس بهعنوان نخستین توافق اقلیمی بینالمللی در دسامبر 2015، به تایید 195 کشور شرکتکننده در اجلاس رسید. بر اساس این سند که از سال 2020 لازمالاجرا خواهد بود؛ کشورها متعهد میشوند که از طریق همکاریهای مشترک، افزایش دمای کره زمین را کمتر از دو درجه سانتیگراد نگهدارند. تهدیدات زیستمحیطی بهعنوان تهدیداتی امنیتی، با ابعاد جهانی و فراگیر، عامل موثری در همکاری برای رفع تهدید مشترک محسوب میگردد. در این مقاله همکاریهای زیستمحیطی بر اساس نظریه واقعگرایی موردبررسی قرار میگیرد و عوامل واگرا در گسترش همکاری میان کشورها، در مسیر این توافق بر اساس نظریه واقعگرایی ارزیابی میگردد. عواملی همچون تفاوت کشورهای جهان از جهت توسعهیافتگی و میزان خسارت آنان به محیطزیست و همچنین تفاوت در خسارات ناشی از گرمایش زمین و یا پذیرش توافقات و همچنین عدم شفافیت و غیر الزامی بودن پیمانهای زیستمحیطی، ارجحیت منافع ملی و توسعه بر رعایت حقوق بینالملل زیستمحیطی ازجمله چالشهای پیش رو در توافقنامه پاریس میباشد.
خلاصه ماشینی:
عواملی همچون تفاوت کشورهای جهان از جهت توسعهیافتگی و میزان خسارت آنان به محیطزیست و همچنین تفاوت در خسارات ناشی از گرمایش زمین و یا پذیرش توافقات و همچنین عدم شفافیت و غیر الزامی بودن پیمانهای زیستمحیطی، ارجحیت منافع ملی و توسعه بر رعایت حقوق بینالملل زیستمحیطی ازجمله چالشهای پیش رو در توافقنامه پاریس میباشد.
(کنوانسیون سازمان ملل در مورد تغییرات آبوهوایی، ماده 2) 2- پیمان کیوتو با افزایش مداوم میزان ورود گازهای گلخانهای (GHG) بهطور فزایندهای روشن شد که تنها تعهد محکم و الزامآور دولتهای پیشرفته برای کاهش ورود این گازها به جو میتواند پیام قدرتمندی به شرکتها، جوامع و افراد بفرستد تا به مقابله با پدیده تغییر آبوهوا سهیم شوند.
همچنین باید اشاره شود که معضل کشورهای عضو اوپک با افزایش هزینههای ناشی از واردات آنها از مناطقی که سیاستهای محدودیت انتشار کربن و تولیدات بدون نفت را تجربه میکنند بیشتر میشود (گروه بینالمللی توسعه پایدار؛ توافقنامه پاریس 2015 نخستین توافق اقلیمی جهان) حقوق بینالملل محیطزیست در عرصه نظری دارای غنای لازم میباشد و کلیه موضوعات و مصادیق زیستمحیطی در اسناد بینالمللی اعم از غیر الزامآور و الزامآور لحاظ گردیده است.
با اجرایی شدن توافقنامه پاریس و درنتیجه کاهش تقاضا نسبت به سوختهای فسیلی با توجه به وابستگی شدید اقتصاد ایران به نفت بهعنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت عضو اوپک، بررسیهای اولیه انجامگرفته توسط این سازمان از دست دادن ۱۰ میلیارد دلار در سال از درآمدهای نفتی را در بدترین شرایط برای کشورهای عضو پیشبینی نموده است که در صورت استفاده از مکانیزمهای انعطافپذیر پروتکل کیوتو به ۲ میلیارد دلار کاهش خواهد یافت.