چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی نقش آموزش صلح در مسئولیت پذیری و مهارت خودبازداری دانش آموزان دوره ی اول متوسطه انجام شد. پژوهش حاضر به روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه آموزش و پرورش رودسر (223 نفر) بود که 38 نفر از آنها به روش نمونه گیری هدفمند غربالگری و انتخاب شده و با رعایت همتاسازی به صورت تصادفی در دو گروه 19 نفری اعضای گروه آزمایش و کنترل را تشکیل دادند. ابزار پژوهش حاضر، پرسشنامه های مسئولیت پذیری (خرده مقیاس مسئولیت پذیریِ مقیاس شخصیتی کالیفرنیا) و خودبازداری (وینبرگر و شوارتز) بود. یافته های حاصل از اجرای آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل، هر دو متغیر وابسته یعنی مسئولیت پذیری و خودبازداری تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارتی دیگر برنامه های آموزش صلح نقش سازنده ای در ارتقای مسئولیت پذیری و خودبازداری دانش آموزان دارد و موجبات افزایش مسئولیت پذیری و خودبازداری دانش آموزان را فراهم می آورد.
خلاصه ماشینی:
مسئولیت پذیری افراد از شاخص های مهم سلامت روان به شمار می آید (رمضانی دیسفانی ، ١٣٨٠) و اشاره به حس وظیفه شناسی ، پاسخگو بودن و تعهد دارد (آلن ، ٢٠١٠، ص ٤٤١) و ویژگی هایی چون تفکر قبل از عمل ، به تأخیر انداختن خواسته ها، رعایت قوانین و هنجارها و سازماندهی و اولویت بندی تکالیف را در بر می گیرد (اسچولز- هارت ، تورو- کرونینگ و فری ١، ٢٠٠٩، ص ١٧٨) و رفتار تکلیف محور و هدف محور را شامل می شود و مشخص می کند که یک نفر، تصمیم خود را برای انجام یک عمل ادامه دهد و به سرانجام برساند (دمروتی ٢، ٢٠٠٦).
از این رو محقق بر آن شد تا با انجام پژوهش حاضر، تأثیر آموزش صلح بر مسئولیت پذیری و خودبازداری دانش آموزان را مورد مطالعه قرار دهد تا راه های کنترل خشم و تکانه پیش گرفته شود و مسأله ی مراعات دیگران و مسئولیت پذیری دانش آموزان ارتقا یابد.
با توجه به ماهیت و اهداف ، مسأله ی پژوهش حاضر مطالعه ی اثربخشی برنامه های آموزش صلح بر مسئولیت پذیری و مهارت خودبازداری دانش آموزان بود.
در این راستا فرضیه های زیر مورد آزمون قرار گرفتند: فرضیه تحقیق آموزش صلح در مسئولیت پذیری و مهارت خودبازداری دانش آموزان نقش دارد.
از دیگر نتایج پژوهش حاضر این بود که آموزش صلح بر خودبازداری دانش آموزان نقش دارد.
Journal of Peace Education, Vol. 3, No 1, 55-78.