چکیده:
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی مقادیر شاخصهای ابعاد اقتصادی و زیرساختی تابآوری منطقه 12 تهران در برابر زمینلزره میباشد که بر اساس حد بهینه در سطح جهانی ارزیابی شده است. به منظور تعریف حد بهینه در پژوهش مقدار عددی هر شاخص در مناطقی در سطح جهان که تاکنون در آنها بحرانهای متعدد اتفاق افتاده که در برابر آن تابآور بودهاند (مثل ژاپن و کالیفرنیا) به عنوان حد بهینه تابآور بودن هر شاخص در نظر گرفته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این راستا، پس از مروری بر متون نظری و تجربی حاکم بر تابآوری، به ارائه مدلی مفهومی برای ارزیابی میزان تابآوری در سطح منطقه پرداخته شد. سپس با تعریف معیارها و شاخصها در ابعاد اقتصادی، کالبدی-زیرساختی، میزان تابآوری در منطقه 12 تهران در برابر زمینلرزه با حد بهینه آنها مقایسه شد که نتایج یافتهها حاکی از این است که در بین شاخصهای اقتصادی، سه معیار نوع کسب و کار، مقیاس کسب و کار و سطح اشتغال مورد ارزیابی قرار گرفت که هر سه شاخص پایینتر از حد بهینه قرار دارند. در بین شاخصهای کالبدی– زیرساختی همه شاخصها پایینتر از حد بهینه قرار دارند و در بین آنها شاخص تراکم ساخته شده با فاصله 94 درصدی از حد بهینه (1) بیشترین اختلاف را با حد بهینه دارد.
The present research aimed to assess the quantity of indicators of economic and physical-infrastructural aspects of resilience in Dist. 12 of Tehran against earthquake which has been assessed according to the optimal rate at the universal level. In order to define the optimal rate in the research, the numerical value of each index in the regions throughout the world where multiple crises have occurred (such as Japan and California) have been considered as the optimal level of resilience for each factor. The method of research in this study is descriptive-analytical. Therefore, after doing the theoretical and empirical review of literature about the resilience, the researchers presented a conceptual model for assessing the quantity of resilience throughout the region. Giving the definitions of the criteria and factors at the economic and physical-infrastructural levels, the researchers compared the quantity of resilience against earthquake at its optimal level. The results of the findings indicated that among the economic indicators, three criteria of the type of business, the scale of business and the level of employment which had been examined were all below the optimal level. Among the physical-infrastructural indices, all indices were below the optimal level, and among them, the density index constructed with a distance of 94% from the optimal level (1) had the highest difference with the optimal level.
خلاصه ماشینی:
سپس با تعریف معیارها و شاخص ها در ابعاد اقتصادی، کالبدی -زیرساختی، میزان تاب آوری در منطقه ١٢ تهران در برابر زمین لرزه با حد بهینه آنها مقایسه شد که نتایج یافته ها حاکی از این است که در بین شاخص های اقتصادی، سه معیار نوع کسب و کار، مقیاس کسب و کار و سطح اشتغال مورد ارزیابی قرار گرفت که هر سه شاخص پایین تر از حد بهینه قرار دارند.
بر این اساس، میزان تاب آوری در ابعاد گوناگون عبارت خواهد بود از: N=تعداد نمایه ها (به تصویر صفحه رجوع شود) در نهایت برای محاسبه میزان تاب آوری نهایی، میتوان میانگین عدد محاسبه شده برای ابعاد مختلف را محاسبه نمود: (به تصویر صفحه رجوع شود) تعریف عملیاتی نمایه ها و سنجه های مرتبط با هر نمایه به منظور سنجش میزان تاب آوری (عین الدین و روتری٢٠١٢،٢؛ هولینگ ٣، ١٩٧٣؛ ؛ نوریس ٤، ٢٠٠٨؛ گودشالک ، 5 ٢٠٠٣؛ مرکز آمار ایالات متحده امریکا٦، ٢٠١٣؛ مارو٧، ٢٠١٠؛ مورو ـ هوول٨ و همکاران، ٢٠١١؛ میلتی٩، ١٩٩٩؛ ) جدول (٢) تعریف متغیرهای تحقیق (به تصویر صفحه مراجعه شود) 1 -Component index resilience 2 - Ainuddin and Routray 3 - Holling 4 - Norris 5 -Godschalk 6-United states Census Bureau 7 - Maru 8 -Morrow-Howell 9 -Mileti (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ: نگارندگان ٧- شناخت محدوده پژوهش : منطقه شهری تهران روی لایه های آبرفتی (که از طریق سازندههای زمین شناختی پیچیده ای بر سنگ سخت انباشته شدهاند) توسعه یافته است بر پایه دادههای زمین لرزههای تاریخی تهران - تا به امروز چندین زمین لرزه شدید با دورههای بازگشت ١٥٠ ساله داشته است .