چکیده:
مسکن به عنوان مهمترین کاربری در سطح شهرها همواره به منظور ایجاد مکانی مناسب برای ارضای نیازهای روحی و جسمانی مورد توجه برنامهریزان شهری و منطقهای بوده است. مسکن مناسب مسکنی است که از لحاظ شاخصهای فیزیکی با استانداردهای تعریفشده همخوانی داشته باشد و امکان دسترسی راحت به محلهای کار، اوقات فراغت، خرید، درمانی و آموزشی و غیره را داشته باشد. با بررسی معیارها و شاخصهای موثر در امر مسکن میتوان هرگونه برنامهریزی و تصمیمگیری در مورد مسکن را تسهیل نمود. به همین منظور، هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت مسکن شهری در شهر اهواز میباشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی میباشد. رویکرد حاکم بر ارزیابی مسکن تحلیل فضایی –مکانی است و به منظور بررسی دادهها از تکنیک DEMATEL و روش فازی استفاده شد. ابتدا در محیط نرمافزار ARCGIS لایهها ویرایش سپس با روش فازی ممرشیپ (Fuzzy Membership) استانداردسازی شدهاند. با استفاده از پرسشنامه تکنیک DEMATEL که به وسیله 10 نفر از متخصصین حوزه برنامهریزی شهری تکمیل گردید وزن معیارها به دست آمد و در لایهها ضرب گردید و در نهایت با فازی گاما (Gamma) 0/8 لایهها همپوشانی شدهاند و نقشه ارزیابی مسکن شهر اهواز در 5 طبقه به دست آمد. یافتههای پژوهش نشان میدهند که کیفیت خیلی بالا 6/ 23 درصد، کیفیت بالا 1/ 52 درصد، کیفیت متوسط 9/ 20 درصد، کیفیت پایین 2/ 1 درصد و کیفیت خیلی پایین 2/ 2 درصد میباشد.
Housing as the most functional use has been focused by regional and urban planners in cities for providing a proper place to satisfy the physical and emotional needs of people. Suitable housing as far as physical indicators are considered is the one which matches with the defined standards and in which there are factors like easy accessibility to work place, shops, leisure time, remedial and educational places. Investigating the criteria and indicators influencing housing can be easily performed when housing is planned and specified. Therefore, the aim of this study is evaluating the quality of urban housing in Ahwaz. This study considering functional aim and viewpoint of the research is a descriptive-analysis one. The dominant approach in evaluating housing is spatial-local analysis. In order to investigate the obtained data, "DEMATEL" technique and fuzzy method were used. First, the software layers were edited in the ARCGIS environment and then were standardized using the "fuzzy membership" method. Using the "DEMATEL" technique a questionnaire completed by 10 specialists of urban planning was used to obtain the weight of the criteria the value of which then was multiplied by the layers and eventually was covered with the 0.8 of the “fuzzy Gamma" the result of which was Ahwaz city Housing evaluating map in 5 classes. The results of the study showed that very high, high, medium, and low qualities were 6.23, 1.52, 9.20, 2.1 and 2.2 respectively.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی کیفیت محیط مسکونی با استفاده از تکنیک DEMATEL و روش فازی (نمونه موردی: شهر اهواز) تاریخ دریافت مقاله : ٩٥/٠٣/٢٨ تاریخ پذیرش نهایی مقاله :٩٥/١١/٢٤ محمود آروین *(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران) احمد پوراحمد (استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران) چکیده مسکن به عنوان مهم ترین کاربری در سطح شهرها همواره به منظور ایجاد مکانی مناسب برای ارضای نیازهای روحی و جسمانی مورد توجه برنامه ریزان شهری و منطقه ای بوده است .
مسکن به عنوان مهم ترین کاربری در سطح شهرها همواره به منظور ایجاد مکانی مناسب برای ارضای نیازهای روحی و جسمانی مورد توجه برنامه ریزان شهری و منطقه ای بوده است ؛ زیرا مسکن نامناسب علاوه بر آثار زیان بار روحی بر ساکنین آن، پیامدهایی چون افزایش جرم و جنایت ، بزهکاری و سرپیچی از قوانین و مقررات هم دارد (آژند، ١٣٩٣: ٢٦).
بخش مسکن را میتوان یکی از مهم ترین بخش های توسعه در یک جامعه دانست ، این بخش با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گستردهای را در ارائه ویژگیها، سیمای جامعه به مفهوم عام دارد از یک سو، اهمیت اقتصادی و اجتماعی مسکن ، این بخش را کانون توجهات عمومی قرار داده است و از سوی دیگر، به دلیل اشتغال زایی این بخش و ارتباط آن با بسیاری از بخش های دیگر اقتصادی، به عنوان ابزاری مناسب در جهت تحقق سیاست های اقتصادی، تلقی میشود (سیف الدینی و همکاران، ١٣٩٢: ٢١٤).