چکیده:
حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله با توجه به گستردگی و شدت خساراتی که به ساختمانها و زیرساخت های شهری وارد میآورند علاوه بر تخریب بخش عمده ای از فضای شهری منجر به بی خانمان شدن و آسیب های جبران ناپذیر به جمعیت زیاد ساکن در شهرها نیز خواهند شد. از این رو برنامه ریزی و انتخاب مکان های مناسب به منظور اسکان موقت جمعیت آسیب دیده یکی از مهمترین مسائلی است که می بایست همواره مورد توجه برنامهریزان و دست اندرکاران مسئول در حوزه مدیریت بحران قرار گیرد. عدم رعایت در اختصاص مکان های مناسب و استاندارد به این امر ممکن است زمینه ساز بروز بحرانی به مراتب وخیم تر از حادثه اولیه باشد. هدف از انجام این پژوهش ارائه الگویی مناسب و کاربردی به منظور مکانیابی سایتهای اسکان موقت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) است. در پژوهش حاضر منطقه دو شهرداری زاهدان به عنوان نمونه موردی انتخاب و مکانیابی های مورد نظر در سطح این منطقه انجام شده است. در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، پس از مشخص شدن معیارهای موثر در امر مکانیابی سایتهای اسکان موقت، با استفاده از تکنیک مقایسه زوجی و نرم افزار (Expert choice)، اقدام به وزن دهی آنها طبق نظر کارشناسان و متخصصین در امر مدیریت بحران شد. سپس لایه های تولیدی هر معیار با توجه به وزن مشخص هریک، باهم تلفیق شده که خروجی آن، نقشه پهنه بندی اراضی مناسب و دارای اولویت در منطقه دو شهرداری زاهدان است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان میدهد که 21 مکان با کاربریهای فضاهای سبز، فضاهای رو باز، زمین های بایر و فضاهای آموزشی بیشترین امتیاز را جهت اجرای عملیات اسکان موقت آسیب دیدگان به خود اختصاص میدهند.
One of the main issues that are of interest to planners and managers responsible for crisis management, select a suitable location for the temporary housing of the communities are damaged due to accidents. Failure to observe proper location may predispose crisis far beyond the primary incident. So, necessity of planning, and management and suggesting the appropriate methods in housing temporary or emergency affected population before the crisis is inevitable. Within the framework of descriptive analytical method, after identifying the factors affecting the locating temporary housing sites, with previous experience relevant to the investigation and the characteristics of the extracted. Information and data available to selected and weighting criteria and indicators according to experts in crisis management and was used in the Paired comparison technique and software (Expert choice). Using the model (AHP) and software (Arc GIS) layers each criterion according to the specified weight of each one was combined . The purpose of this study is to provide a convenient and applied to locate temporary housing sites using the Analytic Hierarchy Process (AHP). This research the region two municipality of Zahedan selected as a case study to identify the desired location in the region. Output, Proper land use zoning map in the region two municipality of Zahedan is a priority. The results of this study showed that green spaces, wasteland and open spaces for the operation of temporary housing top rated to account for victims.
خلاصه ماشینی:
محسن آذرکیش ١ * 2 معصومه حافظ رضازاده غلامرضا میری ٣ کاربرد روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مکان یابی محل های اسکان موقت پس از وقوع حوادث طبیعی (مطالعه موردی : منطقه ی دو شهرداری زاهدان ) تاریخ دریافت : ١٣٩٣/١٢/١٥ تاریخ پذیرش : ١٣٩٤/٠٦/٠٢ چکیده حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله با توجه به گستردگی و شدت خساراتی که به ساختمان ها و زیرساخت های شهری وارد میآورند علاوه بر تخریب بخش عمده ای از فضای شهری منجر به بی خانمان شدن و آسیب های جبران ناپذیر به جمعیت زیاد ساکن در شهرها نیز خواهند شد.
L. Saaty (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١: ساختار سلسله مراتبی مکان یابی اسکان موقت سانحه دیدگان در محدوده مورد مطالعه - انتخاب گزینه ها و وزن دهی معیارها بعد از مشخص شدن معیارها در سامانه اطلاعات جغرافیایی ٥، هر یک از آن ها با توجه به استانداردهای موجود و طبق نظر کارشناسان خبره دست اندرکار مدیریت بحران به زیر معیارهای پنج گزینه ای تقسیم شده و آنگاه با اوزان ١ و ٣ و ٥ و ٧ و ٩ وزن دهی انجام می گردد.