چکیده:
زندگی حضرت علی علیه السلام غالبا با جنگ و مبارزه سپری شده و ایشان از حدود 20 سالگی پا به میدان جنگ گذاشته و در اکثر جنگهای صدر اسلام به عنوان قهرمانی بینظیر حضور داشته و دهها قهرمان نام آور عرب بوسیله او کشته شدند و در دوران حاکمیّتشان نیز جنگهای خونینی اتفاق افتاد که افراد بسیاری بدست ایشان به هلاکت رسیدند. این در حالی است که در زمان خلفای قبل، جامعه در آرامش بود و خبری از جنگهای داخلی نبود. با این وضع صلح گرا بودن حضرت چگونه توجیه میشود؟ در این پژوهش، با اتکاء به نهج البلاغه، ضمن بررسی و نقد برخی انتقادات و بیان دلایل و شواهدی بر صلح جویی امام علی علیه السلام، مخصوصا در جنگهای زمان خلافتشان، نگاه حضرت به جنگ و صلح، براساس آموزههای دین اسلام، به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف متعالی الهی، برسی شده و رویکرد امام به صلح و نفی جنگ و خشونت و مبانی و مقررات حضرت در این زمینه، به مخاطبین عرضه شده است.
عـاش علی. حیاة ملیئة بالاحداث والحروب والجهاد وتقدم الی ســاحة الحرب منذ کان فی العشـرین من العمرو حضر فی اکثر الحروب صدر الاسلام کبطل لامثیل له فی التأریخ وقتـل بـه عشــرات من الابطال العرب الشــهیرین وحدثت طیلة حکمه حروب دامیة قتلت فیهـا کثیر بیدیه. هذا و إنه فی زمن الخلفاء قبله، کانت الاجواء هادئة دون أن یکون خبرعن الحروب الـداخلیة. فکیف یبرر نزعته الی الســلم؟ فی هذه الدراســة عالجنا، بالترکیزعلی نهج البلاغـة، وضــمن النقـد لبعض الانتقـادات وبیـان الادلـة والشــواهـد علی نزعة الامام علی. الی السـلم خاصة فی الحروب طیلة حکمه، رؤیته فی الحرب والسلم، علی تعالیم الاســلام، کأداة للبلوغ الی الاهداف المتعالیة الالهیة وعرضــنا للمتلقین نطرته الی الســلم ونفی الحرب والعنف وما یشرحه من المبانی والقوانین فی ذلک.
Imam Ali (AS) during his life has participated in many wars and started fighting on the battlefield when he was 20 years old. In most of the early wars of Islam he was an unparalleled hero and killed dozens of renowned Arab heroes. However, at the time of the previous caliphs, society was at peace and there was no civil war. Therefore, how we can justify the Imam Ali's pacificism manner? In this study by relying on Nahj al-Balagha, while investigating and criticizing some of the criticisms and expressing reasons and evidences for Imam Ali's peace-making, especially regarding the wars of his caliphate period, his approach toward peace and war based on Islamic teachings as a tool to divine goals has been studied. Also, Imam Ali's approach toward peace, negation of war and violence, his principles and regulations have been presented to the audiences.