چکیده:
قدیمیترین نوع خط کوفی، خطوط آجری است که به آن خطکوفیبنّایی میگویند. خطکوفیبنّایی همان خطمعقلی است. خطبنّایی یا معقلی نوعی خط کوفی زاویهدار به شمار می رود؛ که بر اساس خانههای شطرنجی طراحی شده و از ترسیم اشکال هندسی مانند: مربع، مستطیل، خطوط موازی و متقاطع ایجاد میگردد. این نوع کوفی در بناها و مساجد باستانی به خصوص دوره تیموری دیده میشود. در عصر تیموری از کاشیهای معرق، هفترنگ و همچنین خطمعقلی در تزیین بناها استفاده شده است. در بناهای باستانی، نوع ساده بنّایی فراوان دیده میشود؛ این مهم در تزیینات مسجد گوهرشاد مشهد به خوبی مشهود است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفیتحلیلی صورت گرفته؛ و با شناخت عوامل مهمی همچون ایجاد سواد وبیاض، نحوه خوانش، چگونگی حرکت حروف و همچنین پایهکار موجود در خط کوفیبنّایی، توانسته است؛ پایه ای مهم برای طراحی نشانهنوشتههای معاصر بیابد.
The oldest type of Kofi script is the brick lines that are called theMasonry Kofi script. The Kofi script is the same the script ismoalaghi.The masonry script is a kind of angular kufi script; based on the Designed chess house and drawing geometric shapes like: Square, rectangle, parallel and cross lines. This type of Kufic is seen in ancient buildings and mosques, especially the Timuri period. In the Timuri period, have been used Moaragh tiles, seven colors, as well asMoalaghi script in the decoration of buildings. In ancient buildings, a simple type of masonry is seen abundantly;This is very evident in the decorations of the Goharshad Mosque of Mashhad. This research is based on descriptive-analytic method; And by knowing such important factors as creating Savad and Bayaz , how to read, how to move letters and moreAlso, the base of the work in the masonry Kofi script has found an important basis for designing signs of contemporary writing.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش با استفاده از روش توصيفيتحليلي صورت گرفته ؛ و با شناخت عوامل مهمي همچون ايجاد سواد وبياض ، نحوه خوانش ، چگونگي حرکت حروف و همچنين پايه کار موجود در خط کوفيبنايي، توانسته است ؛ پايه اي مهم براي طراحي نشانه نوشته هاي معاصر بيابد.
چگونه ميتوان از ساختارگرافيکي موجود در خط بنايي دوره تيموري و به ويژه شش کتيبه کوفيبناييمسجد گوهرشاد، در نشانه نوشته هاي معاصر بهره برد؟ واژگان کليدي : کوفی بنایی، پایه کار، ساختار گرافیکی، دوره تیموریف نشانه نوشته مقدمه مسجد يکي از مهم ترين عناصر معماري دين اسلام محسوب ميشود و مسلمانان صدر اسلام از آن نه تنها به عنوان مکان عبادت ، بلکه به عنوان مهم ترين مرکز تجمع و حل و فصل مسائل جامعه نيز استفاده ميکردند.
حسن زمرشيدي، حسن فريدون زاده و کاظم خراساني (١٣٩٥) در مقاله ي « تأثير خط کوفي بر خط کوفيبنايي و تحول آن تا آرم نويسيهاي امروز» که در دوفصلنامه مطالعات معماري ايران به چاپ رسيده است ؛ يافته هاي تحقيق نشان مي دهد که بهره گيري از خطوط بنايي خصوصيتهاي ممتازي را در بر دارد که شامل سطوح تخت ، حرکات عمودي، افقي موازي و زاويه دار هندسي و ساختاري مي باشد و توانايي بسيار زيادي در ايجاد فضاهاي مثبت و منفي قابليت شکل پذيري فراوان و استعداد بسياري در راز و رمزدار داشتن نوشته ها دارد.
2. How to use in the sign of contemporary writings, the graphic structure in the masonary script of theTimuri period and in particular the sixmasonary Kofi inscriptions of the building of the Goharshad Mosque?