چکیده:
بدون تردید نیروی کار به عنوان اصلیترین عامل تولیدمطرح است وبه همین دلیل بسیاری ازکشورهای پیشرفته ودرحال توسعه بادوراندیشی ماهرانهای، توسعه عوامل تولیدوبالتبع ساختارتولیدوتوسعه خودرابرمحوریت توسعه منابع انسانی طرح ریزی نمودهاند. استفاده بهینه ازنیروی کاردرهرجامعهای مستلزم شناخت ودرک صحیح ازاجزای آن وآگاهی براستعدادها وتوانایی هاوتفاوتهای هریک ازاجزاء است. این مقاله که بااستفاده ازپژوهشهای میدانی وکتابخانهای گردآوری شده است، ابتدابه بررسی تحولات جمعیتی وپیش بینی آن برای مقاطع10و15ساله پرداخته و درادامه بخشهای مختلف اقتصادی شهرستان راتحت عناوین کشاورزی، صنایع ومعادن وخدمات موردبررسی قرار دادهاند و نقش شهرستان سمنان درسه سال 1385، 1375، 1365 به همراه الگوی تغییرات آن تبیین شده است. درادامه، ضرایب مکانی بخشهای اصلی اقتصادی تعیین شده وسپس بااستفاده ازمدل ترسیمی طولی-عرضی ایزاردبه تجزیه وتحلیل ساختاراقتصادی شهرستان به صورت مقایسه میان بخشی درخودشهرستان وبین بخشی باسطح مرجع (کل کشور) و تغییرات اشتغال طی سه سال بررسی نموده وهمچنین بااستفاده ازمدل تغییرسهم، به پیش بینی اشتغال درسه بخش اصلی شهرستان پرداخته ودرنهایت سه سناریوجهت پیش بینی ساختارآتی مشاغل عمده درسالهای 1395 و1400 ارائه میگردد.
خلاصه ماشینی:
درادامه ، ضرايب مکاني بخش هاي اصلي اقتصادي تعيين شده وسـپس بااسـتفاده ازمـدل ترسـيمي طـولي -عرضـي ايزاردبه تجزيه وتحليل ساختاراقتصادي شهرستان بـه صـورت مقايـسه ميـان بخـشي درخودشهرسـتان وبـين بخـشي باسـطح مرجع (کل کشور) و تغييرات اشتغال طي سه سال بررسي نموده وهمچنين بااستفاده ازمدل تغييرسهم ١، به پيش بينـي اشـتغال درسه بخش اصلي شهرستان پرداخته ودرنهايت سه سناريوجهت پيش بيني ساختارآتي مشاغل عمده درسـالهاي ١٣٩٥ و١٤٠٠ ارائه مي گردد.
همچنين با استفاده از مدل هاي برنامه ريزي اقتصادي وضعيت کمي اين بخش ها درارتباط باسطح مرجع (شهري – کشوري )در سه دوره تجزيه وتحليل شده و سپس باتعيين جمعيت قابل پيش بيني براي افق ١٥ساله به پيش بيني ازهريک ازبخش ها خواهيم پرداخت تا در نهايت الگوي ازيک شهرستان کويري کشور تبيين شود.
وهمچنين تعداد جمعيت شهرستان درسال ١٣٨٥ برابربا١٩١٦١٨ نفربوده است که رشد سالانه جمعيت طي دوره ده ساله ٨٥-٧٥ معادل ٣/١٤ درصد بوده (سالنامه آماري استان سمنان ،١٣٨٥،ص ٩٦-١٠٣)که نسبت به دهه گذشته افزايش داشته است که دليل آن مهاجرت ازاستان هاي شمالي وخراسان به اين شهرستان طي صنعتي شدن آن مي باشد.
جدول شماره ٣: نسبت شاغلين دربخش هاي مختلف اقتصادي شهرستان سمنان (درصد) گروه شغلي 1365 1375 1385 کشاورزي 6/38 5/62 6/24 صنعت 12/67 21/17 41 خدمات 24/27 40/66 52/74 منبع :نگارنده گان (به تصویر صفحه مراجعه شود) نقشه شماره ٢-٢:ساختاراقتصادي شهرستان سمنان ونمودارآن منبع :استخراج ازآمارمرکزايران /ترسيم نگارنده تعيين ضريب مکاني : اين روش براي شناسايي بخش پايه درمناطق مختلف بکارمي رود.