چکیده:
هدف این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفههای شایستگی رؤسای دادگستری ایران است. روش انتخابی این پژوهش، ترکیبی است. در بخش کیفی نمونهگیری بهصورت هدفمند و گلوله برفی انجام شده است و درنهایت با 21 تن از خبرگان قوه قضائیه مصاحبه انجام شد و برای تحلیل مصاحبهها، از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از پرسشنامه و نمونهگیری تصادفی و تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتههای بخش کیفی نشان داد که مؤلفههای اصلی شایستگی رؤسای دادگستری عبارتند از: شایستگیهای فردی، شایستگیهای قضایی، شایستگیهای مدیریتی و شایستگیهای فراسازمانی. علاوهبرآن باتوجهبه نتایج کمّی پژوهش، مشاهده شد که اهمیت هرکدام از متغیرهای فرعی پژوهش بهترتیب عبارتند از: هوشمندی، شم قضایی، مهارتهای ادراکی، مدیریت محیط، شجاعت، دانش قضایی، تفکر راهبردی، تعالیجویی، توان مذاکره و ارتباطات، هدفگذاری، دانش حقوقی، مدیریت رفتارهای سیاسی، اگاهی محیطی، پاکدامنی، سرمایه اجتماعی، شایستهسالاری، اخلاقمداری، انتصاب پلکانی، نظم و آراستگی، تعهد و عدالت، رفتار شهروندی، نظارت و کنترل، اخلاق قضایی، الگوبودن و برنامهریزی.
This research is intended to identify the dimensions and components of the competencies of the chief justices in Iran. This is a mixed research. In the qualitative phase, the sample is selected purposively through snowball method containing 21 judges and experts of the Iranian judiciary who participated in the interviews. Data analysis is performed by qualitative content-analysis method. Purposeful and snowball sampling was used in the qualitative part of the research. Finally, 21 law experts were interviewed. Content analysis method was used to analyze the interviews, while a questionnaire and structural equation analysis were used in the quantitative part through random sampling. The findings of the qualitative section illustrated that the main components of chief justices contain individual competencies, judicial competencies, managerial competencies, and extra-organizational competencies. Moreover, the quantitative results of the study demonstrated that the sub-variables of the study were classified in terms of importance as follows: intelligence, judiciary intuition, perceptual skills, control of the environment, courage, judicial knowledge, strategic thinking, seeking excellence, negotiation and communication skills, targeting, knowledge of law, management of political behavior, environmental awareness, chastity, social capital, meritocracy, ethics, step-by-step appointment, order and fairness, commitment and justice, faire citizenship behavior, supervision and control, judicial ethics, modeling and planning.
خلاصه ماشینی:
تعاريف شايستگي از ديدگاه هاي گوناگون (رجوع شود به تصوير صفحه) درنهايت ميتوان گفت ، علت اقبال به رويکرد شايستگي در مباحث مديريت منابع انساني به دليل اين است که شايستگيها ميتوانند مهارت ها، دانش ، رفتار و قابليت هاي موردنياز براي انتخاب افراد در مشاغل فعلي و آينده موردنياز سازمان ها، در تعامل با اولويت ها و راهبردهاي سازمان تبيين کرده و همچنين برنامه هاي بهسازي نيروي انساني را در افق پيش رو مشخص تر نمايند (دراگانديز و منتاز، ٢٠٠٦).
اين پژوهش بر آن است تا ضمن بررسي پيشينه و ديدگاه محققاني که در حوزه شايستگي مديران فعاليت داشته اند، شايستگيهاي جامع رؤساي دادگستري را طراحي و تبيين نمايد، تا براساس آن دانش ، مهارت ، ويژگيها و صلاحيت موردنياز رؤساي دادگستري به شيوه علمي شناسايي شود و همچنين ميزان اهميت و اولويت هرکدام از شايستگيها تعيين شود.
براي اجراي اين وظايف رئيس دادگستري بايد علاوه بر داشتن سابقه ، دانش ، مهارت هاي مديريتي و تسلط بر قوانين و مقررات حقوقي، قضايي و اداري و اشراف به وظايف و اختيارات خويش ، در محل مأموريت خود حضور مداوم داشته باشد و با ايجاد ارتباط و هماهنگي ميان دادگستري شهرستان و مرکز استان و تعامل با قضات ، کارکنان ، مردم و مسئولين دستگاه هاي اجرايي شهرستان ، زمينه اجراي برنامه هاي قوه قضائيه را فراهم کند (پرويني و ديگران ، ١٣٩٧: ٩).
Managing Work Effectively 86 ارائه رهبري حرفه اي، کارآمد و مطمئن با توجه به نيازهاي موجود و آينده را داشته باشد (JAC)٢ و پژوهش هاي ذکرشده ، به صورت کلي همه قضات را مورد کنکاش و بررسي قرار داده اند.