چکیده:
کشور ایران با تاریخ کهن و قرار گرفتن در مسیر جاده ابرایشم و راه ارتباطی بین دنیای شرق و غرب به عنوان یکی از قطبهای مهم تمدن بشری در جهان مطرح میباشد به گونهای که از نظر داشتن جاذبههای گردشگری جزء ده کشور برتر جهان و از نظر برخورداری از بیشترین تنوع زیستی کره زمین، در رده پنجم جهان قرار دارد. یکی از مناطق این کشور چهار فصل منطقه اورامانات در استان کرمانشاه میباشد که با داشتن جاذبههای بیشمار تاریخی، مذهبی، فرهنگی و به ویژه طبیعی در سطوح مختلف ملی تا محلی یکی از قطبهای مهم گردشگری در غرب ایران میباشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی فرصتها و چالشهای گردشگری منطقه بوده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و استفاده از پرسشنامه به تعداد 383 بوده است و در نهایت با در نظر گرفتن عوامل تاثیرگذار در منطقه شامل نقاط ضعف، قوت، فرصتها و تهدیدها، راهبردهایی همسو با توسعه پایدار گردشگری در این منطقه ارائه گردیده است. روش جمعآوری دادهها و تحلیل اطلاعات مورد نیاز بیشتر اسنادی، تحلیلی و پیمایشی بوده و برای ترسیم نقشهها نیز از نرمافزار Arc Gis استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که گردشگری در این منطقه بیشتر فصلی (فصل تابستان) بوده و شرایط محیطی، داشتن جذابیتهای طبیعی، وجود محیط آرام و دور از هیاهوی شهرهای بزرگ و مستعد بودن منطقه جهت سرمایهگذاری برای گردشگری مهمترین نقاط قوت، کمبود اماکن اقامتی، ضعف تبلیغات، کمبود زیرساختها، فصلی بودن گردشگری مهمترین نقاط ضعف، از مهمترین فرصتها میتوان به اشتغالزایی برای منطقه که دارای درصد بالای بیکاری میباشد و امکان دسترسی به بازارهای بینالمللی کشور همسایه، عدم وجود چنین جاذبههایی در دیگر مناطق استان و قابلیت تبدیل شدن به قطب اکوتوریستی برتر استان اشاره کرد. مهمترین تهدیدها نیز وجود ناامنی در کشور همسایه و هم مرز بودن آن با منطقه، محرومیت شدید منطقه به خاطر وجود جنگ هشت ساله ایران و عراق و درگیر بودن مستقیم منطقه در آن، سرمایهگذاری اندک در بخش گردشگری میباشد. در پایان نیز به ارائه راهکار پرداخته شده که میتواند در بهینهسازی وضع موجود و ساماندهی گردشگری در این منطقه موثر باشد.
خلاصه ماشینی:
نتايج بيانگر آن است که گردشگري در اين منطقه بيشتر فصلي (فصل تابستان ) بوده و شرايط محيطي ، داشتن جذابيت هاي طبيعي ، وجود محيط آرام و دور از هياهوي شهرهاي بزرگ و مستعد بودن منطقه جهت سرمايه گذاري براي گردشگري مهمترين نقاط قوت ، کمبود اماکن اقامتي ، ضعف تبليغات ، کمبود زيرساخت ها، فصلي بودن گردشگري مهمترين نقاط ضعف ، از مهمترين فرصت ها مي توان به اشتغال زايي براي منطقه که داراي درصد بالاي بيکاري مي باشد و امکان دسترسي به بازارهاي بين المللي کشور همسايه ، عدم وجود چنين جاذبه هايي در ديگر مناطق استان و قابليت تبديل شدن به قطب اکوتوريستي برتر استان اشاره کرد.
به طور کلي بايد گفت که يکي از مهمترين فاکتورهاي مؤثر در جهت رفع بحران منطقه از لحاظ بيکاري با توجه به مرزي بودن منطقه و عدم تمايل دولت و حتي بخش خصوصي به سرمايه گذاري هاي کلان و نيز کوهستاني بودن منطقه و فقدان زمين مناسب براي کشاورزي ، همين مسئله گردشگري مي باشد، به گونه اي که هم اينک تعداد زيادي از ساکنين منطقه به ويژه در بازارچه شهر جوانرود و مجموعه تفريحي - گردشگري غار قوري قلعه در قالب اقتصاد غيررسمي (دست فروشي ) مشغول فعاليت مي باشند.