چکیده:
مفهوم عیب پنهان در حقوق حمل و نقل بین المللی کالا، همواره مورد توجه بوده است لکن تشخیص خسارت ناشی از عیب مخفی به سادگی امکان پذیر نیست و در عمل با مواردی روبرو میشویم که رسیدگی به این موضوع را با مشکل مواجه مینماید. مقاله حاضر با تکیه رویه ی قضایی درپی ارائه ی تعریفی از مفهوم عیب پنهان، تمایز آن با مفاهیم مشابه و گستره ی دامنه ی شمول آن در تبیین مسئولیت متصدی حمل و نقل بین المللی کالا است. براساس یافتههای این مقاله به نظر میرسد دامنه ی تعریف و کاربرد مفهوم عیب پنهان تقویت کنندهی رویکرد «معقولیت مسئولیت» متصدی حمل و نقل دریایی کالا در قبال دیگر مبانی مسئولیت است. نهایتا اینکه امروزه با توجه به پیشرفتهای تکنولوژی و پیچیده شدن تجهیزات مورد استفاده در کشتیها، پی بردن به عیوب مخفی به مراتب مشکلتر شده است و به نظر میرسد با توجه به این پیچیدگیها و عدم تخصص و توانایی صاحبان بار در جهت اثبات وجود این عیوب در زمان بروز خسارت به کالا، تنها میتوان از طریق موسسات بیمه، که خسارت وارده ناشی از عیوب مخفی را تحت پوشش خود قرار میدهند، از صاحبان کالاها حمایت نمود چراکه این موسسات هم تخصص و هم توانایی اثبات این عیوب را دارا هستند و در محاکم میتوانند بهتر از صاحبان بار در برابر مالکان کشتی ظاهر شوند.
The concept of latent defect has always been of special interest in the law of carriage of goods by sea but the detection of damages resulting from a latent defect is not an easy task and in practice there are several obstacles. The present paper by studying the judicial precedent tries to introduce a definition of latent defect, distinguishes this concept from similar concepts, and determine its scope of application within the field of carrier’s liabilities. The paper suggests that the definition and the scope of latent defect stands in favor of Reasonableness of Responsibilities of carrier’s liability compared to other bases of liability. The present paper by studying the judicial precedent tries to introduce a definition of latent defect, distinguishes this concept from similar concepts, and determine its scope of application within the field of carrier’s liabilities. The paper suggests that the definition and the scope of latent defect stands in favor of Reasonableness of Responsibilities of carrier’s liability compared to other bases of liability.
خلاصه ماشینی:
مفهوم و دامنه شمول عيوب مخفي کشتي در مقررات بين المللي حمل ونقل دريايي کالا امير صادقي نشاط هادي مشهدي تاريخ دريافت : ٩٨/٠٢/٠٤ تاريخ پذيرش : ٩٨/٠٦/١١ چکيده مفهوم عيب پنهان در حقوق حمل و نقل بين المللي کالا، همواره مورد توجه بـوده اسـت ، لکن تشخيص خسارت ناشي از عيب مخفي به سادگي امکانپذير نيسـت و در عمـل بـا مواردي روبرو مي شويم که رسيدگي به اين موضوع را با مشکل مواجه مـي نمايـد.
نهايتا اينکه امروزه با توجه به پيشرفت هاي تکنولوژي و پيچيده شدن تجهيزات مورد استفاده در کشتي ها، پي بردن به عيوب مخفـي بـه مراتـب مشکل تر شده است و به نظر مي رسد با توجه به ايـن پيچيـدگي هـا و عـدم تخصـص و توانايي صاحبان بار به منظور اثبات وجود اين عيوب در زمان بروز خسارت به کـالا، تنهـا مي توان از طريق مؤسسات بيمه که خسارت واردة ناشي از عيوب مخفي را تحت پوشش خود قرار مي دهند، از صاحبان کالاها حمايت نمود؛ چراکه اين مؤسسات هـم تخصـص و هم توانايي اثبات اين عيوب را دارا هستند و در محاکم مي توانند بهتر از صـاحبان بـار در برابر مالکان کشتي ظاهر شوند.
در سال ١٨٨٧ در حادثة مربوط به کشتي SS Inchmaree، براي اين کشتي اسکاتلندي ، حادثه اي رخ داد کـه بر اساس آن مجلس عوام برخلاف عقيدة مرسوم اين صنعت حکم داد که چنين حادثه اي تحت شمول بيمـة مـورد بحث قرار نمي گيرد و همچنين حکم کرد که تلفات ناشي از يک «عيب پنهان » در ماشين آلات اين کشتي به دليل خطر دريايي ايجاد نشده و در نتيجه تحت پوشـش بيمـه قـرار نمـي گيـرد ( Thames and Mersey Marine .