چکیده:
با توجه به اینکه رفتار شهروندی سازمانی میتواند به عنوان یکی از اساسیترین موضوعات اجتماعی و مدیریتی همواره مورد توجه قرار گرفته و در محافل مختلف مورد بررسی قرار گیرد، این پژوهش با هدف بررسی عوامل زمینهساز شکلگیری رفتار شهروندی سازمانی در جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران انجام پذیرفته است. این تحقیق از نوع کمّی بوده و به روش پیمایشی انجام پذیرفته است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محققساخته و روش کتابخانهای گردآوری گردیده است. جامعه مورد بررسی شامل کلیه کارکنان و کارشناسان و کارشناسان مسئول، مدیران میانی و مدیران عالی بوده که در سازمان جهاد دانشگاهی تهران مشغول به کار بودند که تمامی کارکنان به تعداد 181 نفر از کارمندان و مدیران میانی و ارشد جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران به صورت تمام شمار به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید. در نتیجه نهایی تحقیق میتوان گفت در اولویت اول نبود عدالت سازمانی، در اولویت دوم عدم وجود شاخصهای رفاهی مناسب و عدم برخورداری از آرامش روحی و روانی، نبود اضافه کاری مناسب، عدم اعطای وامهای قرضالحسنه و کم بهره و شرایط نامناسب فیزیکی سازمان، و در اولویت سوم عدم وجود شاخصهای مدیریتی مناسب، از جمله عوامل زمینهساز شکلگیری رفتار شهروندی سازمانی میباشند.
Considering the fact that organizational citizenship behavior can be regarded as one of the most fundamental social and managerial issues, and as it has been studied in different circles as well as the significance of underlying factors of its formation, this research tries to study those underlying factors in the of the Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR) of the University of Tehran. This research is quantitative and conducted in a survey method. The required data was collected using a researcher-oriented questionnaire and library method. The study population consisted of all employees and experts and senior experts, middle managers and executives who worked at ACECR. All ACECR’s staff are 260 employees including middle and high-ranking managers and senior experts were selected as the statistical community. As the final results reveal, based on the factors leading to the organizational citizenship behavior, it can be said that in the first priority, there was a lack of organizational justice. The second priority is the lack of suitable welfare and mental calmness, want of overtime allowance, low-interest loans as well as poor conditions of the workplace. The third priority focuses on lack of suitable management indicators.
خلاصه ماشینی:
در نتیجه نهایی تحقیق میتوان گفت در اولویت اول نبود عدالت سازمانی، در اولویت دوم عدم وجود شاخص های رفاهی مناسب و عدم برخورداری از آرامش روحی و روانی، نبود اضافه کاری مناسب ، عدم اعطای وام های قرض الحسنه و کم بهره و شرایط نامناسب فیزیکی سازمان ، و در اولویت سوم عدم وجود شاخص های مدیریتی مناسب ، از جمله عوامل زمینه ساز شکل گیری رفتار شهروندی سازمانی میباشند.
به طور کلی رفتار شهروندی یک نوع رفتار ارزش مند و مفید برای طرفین (کارکنان و سازمان ها) اسـت کـه افراد آن را به صورت دلخواه و داوطلبانه از خود بروز میدهند به این ترتیب مطالعـه و بررسـی ایـن گونـه رفتار افراد در سازمان که به رفتار شهروندی سازمانی شهرت یافته است بسیار مهـم و ضـروری بـه نظـر 1- Brenda 2- Fine et al 3- Mosadragh 4- Mortel 107 میرسد.
هم چنین با توجه به مثبت بودن جهت رابطه بین متغیرها با افزایش پیروی کارکنان و دارا بودن فرهنگ سازمانی مناسب در جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران میزان رفتار شهروندی سازمانی آنان نیز افزایش مییابد.
بحث و نتیجه گیری در این تحقیق عوامل زمینه ساز رفتار شهروندی سازمانی با شاخص های (عدالت سازمانی، فرهنگ سازمانی، مدیریتی، رفاهی و سازمانی) مورد بررسی قرار گرفته است .