چکیده:
سانحه دیدگان سوانح طبیعی همچون زلزله، همواره پس از وقوع حادثه فارغ از صدمات جسمانی، دچار آسیبهای روحی و روانی اجتنابناپذیری میشوند که این آسیبها میتواند فعالیتها و افکار آنان را مختل کرده و توانایی انجام کارهای روزانه را نیز، از آنان صلب نماید. پنجمین دوره از کارگاه مسابقات قوامالدین شیرازی که در سال ۱۳۹۷- ۱۳۹۸ برگزار شد، ایجاد اسباب معماری جهت کمک به حال روحی این حادثه دیدگان را در قالب یک فضای بازی، مورد هدف قرار داد. ۸ گروه از گروههای طراحی به مرحله اجرا راه یافتند. گروه آسا (یکی از این ۸ گروه) با پروژه «بندیلک»، توانست مخاطبان زیادی را به خود جلب و تعاملات اجتماعی متنوعی را ایجاد نماید؛ از این رو، این پروژه مورد تقدیر هییت داوران واقع گردید. در این پژوهش، به بررسی پروسه ساختاری، سلسله مراتب طراحی و اجرای پروژه بندیلک پرداخته شده است تا همگان، با این پروژه بیشتر آشنا شوند و طراحان، معماران و سایر گروههای درگیر با طراحی فضاهای شهری (همچون فضاهای بازی)، به ایدههای شکلدهنده بندیلک پی ببرند. روش تحقیق بهکار گرفته شده در این پژوهش، از نوع کیفی میباشد. روش جمعآوری اطلاعات به صورت میدانی و مطالعات کتابخانهای و ابزار پژوهش در قسمت میدانی شامل مشاهده و عکسبرداری و در قسمت مبانی نظری شامل کتب، مقالات و سایتهای مرتبط با موضوع بودهاند. نتایج حاکی از آنند که بندیلک با ایدههای بومی و ایرانی –اسلامی خود، فضایی بدیع و کاملا انعطافپذیر را خلق نموده است و با توجه به روانشناسی پس از حادثه، توانسته حرکت زلزله را در ذهن مخاطب تداعی نماید. قلاب ذهنی، سادگی و عدم قطعیت حاکم بر پروژه نیز، از کلیدواژههای توصیفگر این فضا میباشند.
خلاصه ماشینی:
اين پژوهش درصدد پاسخ به پرسش هاي زير ميباشد: ١- پروسه ساختاري و سلسله مراتب طراحي پروژه بنديلک به چه صورت بوده است ؟ ٢- چه شباهت ها و تفاوت هايي ميان بنديلک با نمونه هاي غيرايراني وجود دارد؟ ٣- اجراي پروژه بنديلک چگونه فرآيندي داشته است ؟ ٤- چارچوب و مباني نظري ٤-١- معرفي پروژه بنديلک و ايده هاي طراحي آن معماري فضا با توجه به روان شناسي محيطي، فضايي را به وجود ميآورد که کودک در آن با توجه به ويژگيهاي رفتاري، اخلاقي و همچنين ضعف هاي ارتباطي بتواند رواني بدون استرس و دور از تنش را با يادگيري بالا تجربه نمايد (شهبازي و طباييان ، ١٣٩٧).
)به تصویرصفحه مراجعه شود)تصوير ٤: ايماژهاي طراحي بندليک (منبع : نگارندگان ) در طرح آسا، در واقع لايه اي به شهر افزوده ميشود که متعلق به همه است و با توجه به منعطف بودن طناب ها، مرزهاي تعيين شده شکسته خواهند شد (زارع ، س ، ارتباط شخصي، ٢ ارديبهشت ماه ١٣٩٨).
)به تصویرصفحه مراجعه شود)تصوير ١٣: جانمايي بازيهاي در نظر گرفته در بنديلک (منبع : آرشيو دبيرخانه کارگاه مسابقه قوام الدين شيرازي، دسترسي در ١٣ خردادماه ١٣٩٨) ٥- جمع بندي و نتيجه گيري کنترل کردن عدم تداخل حرکتي بين طناب ها، نصب مصالح مناسب بر جداره بدنه درگاه ، پوشاندن کف پروژه از خاک رس که علاوه بر ايمني، نقش سازه ثقلي را نيز بازي ميکند و کوتاه بودن ارتفاع طناب ها در نزديکي درگاه هاي فلزي، از مسائل مرتبط با ايمني بوده که در اين پروژه ، مورد توجه قرار گرفته است .