چکیده:
یکی از وظایف بانک مرکزی، اجرای سیاستهای پولی در جهت ثبات اقتصادی است. سیاستهای انبساطی و انقباضی در بانکداری سنتی، با استفاده از ابزارهایی همچون عملیات بازار باز، عملیات شبهبازار باز، نرخ تنزیل مجدد، و نرخ ذخیره قانونی صورت میگیرد. در این زمینه، این سوال مطرح است که چگونه میتوان این سیاستها را در خدمت تقویت ثبات اقتصادی کشور و تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی قرار داد. این مقاله، با روش تحلیلی توصیفی، به بررسی شرایط و خصوصیات سیاست پولی بانک مرکزی، در اقتصاد مقاومتی میپردازد. یافتههای مقاله نشان میدهد که سیاستهای پولی بانک مرکزی در اقتصاد مقاومتی، باید علاوه بر اسلامی بودن موجب افزایش تابآوری اقتصادی شود. برایناساس، سیاستهای مزبور باید با هدف حفظ ثبات اقتصاد ملی، تقویت شفافیت نظام مالی، تقویت پول ملی، تقویت بخش واقعی اقتصاد، رشد متوازن بخش پولی و بخش واقعی، کاهش هزینهها و ایجاد صرفه تولید، افزایش سطح رفاه عمومی و تامین مصالح عمومی طراحی و اجرا شوند.
One of the tasks of central bank is to conduct monetary policy to achieve economic stability. Expansionary and anti-inflationary policies of traditional banking are conducted using tools such as open market operations, quasi-market operations, discount rate and legal reserve rates. In this context, the question arises how these policies can serve to enhance the economic stability of the country and achieve the goals of the Muqāwamah economics. In this study we analyze the conditions and characteristics of the monetary policy of the central bank in Muqāwamah economy by using a descriptive-analytical method. The findings of study show that the central bank's monetary policy of the Muqāwamah economy should increase economic resilience in addition to being Islamic. According to this, these policies should aim to maintain the stability of the national economy, enhance the transparency of the financial system, strengthen the national currency, strengthen the real sector of the economy, balance the monetary and real sector growth, reduce costs and create cost-effectiveness, increase public welfare and interests.
خلاصه ماشینی:
برایناساس، سیاستهای مزبور باید با هدف حفظ ثبات اقتصاد ملی، تقویت شفافیت نظام مالی، تقویت پول ملی، تقویت بخش واقعی اقتصاد، رشد متوازن بخش پولی و بخش واقعی، کاهش هزینهها و ایجاد صرفه تولید، افزایش سطح رفاه عمومی و تأمین مصالح عمومی طراحی و اجرا شوند.
پیشینة تحقیق در زمینة ابزارها و سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی و سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی و بیان مباحث فقهی مربوط کتب و مقالاتی در این عرصه نگاشته شده که به برخی از آنها به ترتیب تاریخ انتشار اشاره میشود: توتونچیان (1375) در کتاب اقتصاد پول و بانکداری، به سیاستهای پولی و تجربیات آن در ایران پرداخته و به مباحث اسلامی نیز اشارهای داشته است.
3. مصالح جامعه و سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی، با اعمال سیاستهای پولی و اعتباری در راستای اهداف خویش، در جهت ایجاد ثبات در اقتصاد و هدایت نقدینگی بهسوی تولید و ایجاد رونق در اقتصاد، باید مصالح جامعه و مصلحت عالی در جامعه اسلامی را که عبارت از سعادت جامعه باشد، در نظر گرفته و در جهت نیل به این هدف و مصالح و مصلحت عالی نظام اقتصادی اسلام که رفاه عمومی جامعه است، تلاش كند.
شرط مقاومسازی سیاستهای پولی و اعتباری با توجه به آنچه گفته شد، سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی، باید در چارچوب شریعت اسلام و بر اساس قواعد و مبانی فقهی بوده و مطابق با شرایط اقتصادی کشور جمهوری اسلامی ایران، در راستای سیاستهای اقتصاد مقاومتی طراحی و اجرا شود، تا بتواند وظایف محوله خویش را کامل و بدون خطا انجام داده و ایران را به اهداف اقتصادی و اجتماعی والای خویش برساند.