چکیده:
هدف: هدف از این پژوهش، تحلیل نقش حسابداران مدیریت به عنوان مشاوران استراتژیک مدیران برمبنای تئوری اقتضایی است. بدین منظور 14 ابزار حسابداری مدیریت مرتبط با برنامهریزی، تصمیمگیری و کنترل بر مبنای طبقهبندی آیفک (IFAC) و 12 عامل اقتضایی مؤثر برآن شناسایی شده است. روش: برای بررسی موضوع، براساس الگوی معادلات ساختاری، دادههای 117 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از نرمافزار رهاورد نوین، پایگاه اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران، وب سایت بانک مرکزی و یک پرسشنامه استاندارد جمعآوری شد و نتایج براساس آزمون t و ماتریس اهمیت- عملکرد عوامل تحلیل شد. یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که 9 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، استراتژی سازمان، بخش حرفهای، تکنولوژی، محیط رقابتی، عوامل فرهنگی، اندازه سازمان و ساختار سازمانی در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای برنامهریزی و تصمیمگیری شرکت موثراند و 3 عامل اقتضایی محیط خارجی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت تأثیر معناداری ندارند. نتیجهگیری: یافتهها نشان میدهد که 2 عامل محیط اقتصادی و محیط خارجی، مهمترین موانع استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت هستند؛ لذا به مدیران شرکتها پیشنهاد میشود در محیط اقتصادی پرتلاطم کشور، جهت برنامهریزی، تصمیمگیری و کنترل عملیات؛ استراتژیهای ارائه شده در گزارشهای حسابداران مدیریت را مد نظر قرار دهند.
Objective: The purpose of this research is to analyz the role of management accountants as Strategic Advisors for Managers based on the contingency theory. For this analysis, the study has identified 14 management accounting tools related to planning, decision-making and the control based on the IFAC classification and 12 effective contingency factors. Method: To investigate the issue, the data was collected from 117 companies accepted in the Tehran Stock Exchange, TSE, from the Rahavard Novin software, the TSE website, the Central Bank website and the responses to a standard questionnaire. The data was analyzed by a structural equation model, using t-test and importance-performance matrix. To test the research hypotheses, the Smart PLS3 software was used. Result: The findings of this study showed that 9 contingency factors of human resources, economic environment, organizational structure, the professional sector, technology, competitive environment, cultural factors, company size and organizational strategy are the effective factors in the usage of management accountants informatin for company planning and decision making, and 3 contingency factors of external environment, financial resources and senior management supports lack significant effects on the use of management accounting reports. Conclusion: The two factors of economic environment and external environment are the most important barriers in the use of the reports of management accountants. Therefore, it is suggested to managers to consider the strategies presented in the reports of management accountants for planning, decision making and control of operations in the turbulent environment of the country.
خلاصه ماشینی:
2929 یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که 9 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، استراتژی سازمان، بخش حرفهای، تکنولوژی، محیط رقابتی، عوامل فرهنگی، اندازه سازمان و ساختار سازمانی در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای برنامهریزی و تصمیمگیری شرکت موثراند و 3 عامل اقتضایی محیط خارجی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت تأثیر معناداری ندارند.
هدف از این پژوهش ارائه و آزمون الگوی اقتضایی عوامل تأثیرگذار بر به کارگیری ابزارهای مرتبط با تهیه اطلاعات برای برنامهریزی، تصمیمگیری و کنترل (ابزارهای مرحله دوم تکامل حسابداری مدیریت) شناسایی و درک دلایل تحقق یا عدم تحقق نقش حسابداران مدیریت به عنوان مشاورهای استراتژیک سازمان است.
این کمیته تکامل سیستم حسابداری مدیریت را به 4 مرحله تقسیم میکند که عبارتاند از: مرحله (1) تعیین بها و کنترل مالی، مرحله (2) تهیه اطلاعات در جهت برنامهریزی و کنترل مدیریت، مرحله (3) کاهش اتلاف منابع در فرآیندهای تجاری و مرحله (4) ایجاد ارزش از طریق استفاده اثر بخش از منابع، (عبدالقادرو لاتر، 2006؛ حساس یگانه و همکاران؛ 1390)، در جدول (2) خلاصه دیدگاههای تئوریکی موجود برای تفکیک درجه تکامل یافتگی حسابداری مدیریت ارائه شده است، در این پژوهش مرحله دوم تکامل حسابداری مدیریت مورد بررسی و کنکاش قرار میگیرد.
فرضیههای پژوهش عوامل اقتضایی تعیین کننده میزان استفاده از اطلاعات حسابداری مدیریت برای برنامهریزی و تصمیمگیری شرکت در قالب یک فرضیه اصلی و 12فرضیه فرعی به شرح زیر تدوین شدهاند و سپس الگوی نهایی پژوهش در نمودار (3) ارائه شده است.
The effect of intellectual capital on management accounting of listed companies in Tehran Stock Exchange.