چکیده:
از پدیدة التفات به عنوان یکی از تکنیکهای متعدّد زیباییبخشی یاد میشود که سبب آشناییزدایی در متون میگردد. چرا که با بهرهگیری از این صنعت ادبی در حقیقت، ساختار تکراری و یکنواخت کلام که برای مخاطب آشنا شده است تغییر مییابد و ادیب با چرخشی ناگهانی در شیوة بیان خویش، از اسلوب دیگری که خلاف روش اوّلی است بهره میگیرد. امام علی (ع) به عنوان یک ادیب توانمند از این آرایة ادبی در نامههای نهجالبلاغه بهرهها گرفته تا مخاطب را هر چه بیشتر مسحور بیان و مجذوب کلام خود نماید. در نوشتار حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی، به رشتة تحریر درآمده است، نخست توضیحات مختصری پیرامون پدیدة التفات و ارتباط آن با مبحث آشناییزدایی ارائه شده و در ادامه گونههای مختلف صنعت التفات در نامههای نهجالبلاغه و تاثیری که این آرایة ادبی در معنا ایجاد نموده، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مولای متّقیان امام علی (ع) به عنوان طلایهدار عرصة فصاحت و بلاغت برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر بر مخاطب بنا به اغراضی همچون اهمیّت مطلب، تنبیه، تحذیر و تشویق مخاطب، تعمیم موضوع، تغییر در دایرة شمول و گسترش مصداق، احترام و اکرام مخاطب و... از این ابزار هنری استفاده نموده است.
Apostrophe is an aesthetic technique which can cause defamiliarization in texts, since using thie technique we can change the repetitive structure of the text. Imam Ali, who was a masterful writer, uses this technique to impress the audience. The present paper first gives an account of apostrophe and its links to defamiliarization, and then offers examples of it in the work of Imam Ali. The results show that Imam Ali uses this technique for different purposes: admonition, attention, rewarding, generalizing, expanding the application, respecting the speaker etc.