چکیده:
بسیاری از پژوهشگران برنامۀ « فلسفه بـه کودکـان» را یکی از ابزارهای مهم در پرورش مهارت های تفکر و خلاقیت می دانند. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی برنامۀ « فلسفه بـه کودکـان» بر پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی شـهر تهـران است. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه طی 13 جلسه 45 دقیقه ای به صورت 2 جلسه در هفته انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان پیش دبستانی منطقه 8 شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 بود که در دامنه سنی 6-5 سال قرار داشتند. نمونه آماری این پژوهش شامل 20 شرکت کننده (10 نفر گروه آزمایش و 10 نفر گروه گواه) بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و روش مداخله به صورت تصادفی به یکی ازگروه ها منتسب شد. به منظـور جمـع آوری دادهها، از نسخه تصویری آزمـون خلاقیت تورنس استفاده شد . جهت تحلیل دادهها، از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره اسـتفاده شـد. یافتههای ایـن پـژوهش، اعتبـار واعتمادپذیری برنامۀ فلسفه به کودکـان را در پـرورش خلاقیـت و چهـار مؤلفـۀ اصلی آن، یعنی اصالت، بسط، سیالی و انعطاف پذیری، تأیید کرد.
Many scholars consider the "Philosophy for Children" program to be one of the most important tools in fostering thinking and creativity. The purpose of this study was to investigate the effect of the "Philosophy for Children" program (p4c) on fostering the creativity of preschool children in Tehran. This research was carried out using quasi-experimental design with pretest-posttest design with control group in 13 sessions of 45 minutes 2 sessions per week. The statistical population of this study included all preschool children in the 8th district of Tehran in the academic year of 2018-2019 who were in the range of 5 to 6 years old. The statistical sample of this study included 20 participants (n=10 experimental and n=10 control groups) who were selected by available sampling method and the intervention method was randomly assigned to one of the groups. In order to collect data, a visual form of the Torrance creativity test was used. Multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. The findings of this study confirmed the credibility of the philosophy for children program in fostering creativity and its four main components, originality, expansion, fluidity and flexibility.
خلاصه ماشینی:
نتایج آزمون تحلیل واریانس در این پژوهش حاکی از تـأثیر آمـوزش فلسـفه بـه کودکان بر مؤلفه های سیالی، انعطاف پذیری ونمره کل خلاقیت وعدم تأثیرآن برمؤلفـه هـای ابتکار و بسط است .
یافته های پژوهش کنگ ، بینـت و ابـراهیم (٢٠٠٧, Ibrahim &Keng, Binte, ) نیز حاکی از آن است که دانش آموزان شرکت کننده در برنامه درسی فلسفه به کودکان عملکرد بهتری در مهارتهای مربوط به تفکر انتقادی و تفکرخلاق از خود نشان داده و همچنین توانـایی بیان افکار و احترام به عقاید دیگران را نیز کسب کـرده انـد.
از آنجایی که برنامه فلسفه به کودکان اقدامی آموزشی است که به بهبـود تفکـر در کودکـان میپردازد و با توجه به اهمیت آموزش و پـرورش خلاقیـت بـه خصـوص در میـان دانـش آموزان و ضرورت و لزوم شروع آموزش خلاقیت از سنین اولیـه و از آنجـایی کـه آمـوزش خلاقیت هر چه در سطوح سنی پایین تر صورت بگیرد پیامدهای بهتـر و اثربخشـی بیشـتری خواهد داشت و همچنین با توجه به اینکه اکثر روش ها و پژوهش هـا بـرای دانـش آمـوزان دبستانی و راهنمایی و دبیرستانی انجام شده و به دوره پیش دبستانی کمتر توجه شـده اسـت این پژوهش قصد دارد بر اساس مبانی نظری و پژوهشی به بررسی تأثیر آمـوزش فلسـفه بـه کودکان جهت پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی بپردازد و به این سؤال پاسخ دهد کـه آیا آموزش فلسفه باعث افزایش رشد خلاقیت در کودکان پیش دبستانی میشود.
٢. ٣ ابزار پژوهش آزمون تصویری خلاقیت تـورنس (فـرم ب ) Figural)Torrance Test of Creativity Thinking (Form B: برای جمع آوری اطلاعات در ایـن پـژوهش از فـرم تصـویری آزمـون تـورنس استفاده شد.