چکیده:
در این مقاله بر اساس سه معنای وساطت تکنولوژی نزد برونو لاتور، یعنی وساطت ترکیب، ترجمه و واگذاری، از سه معنای اخلاقی بودن تکنولوژی سخن خواهیم گفت. تکنولوژی بخشی از کنشهای اخلاقی ماست، ما برخی از کنشهای اخلاقی را به تکنولوژی واگذار میکنیم، و نیز تکنولوژی میتواند قصدها و انگیزهای اخلاقا مهمی را در کاربر ایجاد کند. سپس بحثی را راجع به مسئولیت اخلاقی مطرح خواهیم کرد و با تفکیک مسئولیت از تقصیر نشان خواهیم داد که کنشهای شبکهای مستلزم سلب مسئولیت انسان یا اعطای مسئولیت به تکنولوژی نیستند و با این حال میتوان به شکل معناداری از «مجازات تکنولوژی» نیز سخن گفت.
Does Artifacts Have Morality?Bruno Latour and Technology Ethics In this paper, discussing Bruno Latour’s concept of technological mediation, we will claim that according to three kinds of technological mediation there would be three kinds of relation between morality and technology; Technology is part of our ethical actions, we delegate some of our ethical actions to technology, and technology can create, or change our, ethically important intentions. We will then discuss moral responsibly. Separating responsibility from accountability, we will show that networked actions do not nullify human’s moral responsibility or do not grant moral responsibility to technology, yet meaningfully, we can talk about "technology punishment.
خلاصه ماشینی:
سپس بحثی را راجع به مسئولیت اخلاقـی مطـرح خـواهیم کـرد و بـا تفکیک مسئولیت از تقصـیر نشـان خـواهیم داد کـه کـنش هـای شـبکه ای مسـتلزم سـلب مسئولیت انسان یا اعطای مسئولیت به تکنولوژی نیستند و با این حال مـیتـوان بـه شـکل معناداری از «مجازات تکنولوژی» نیز سخن گفت .
بـااین حـال ، مطالعات زیادی که راجع به ابعاد اجتماعی فناوری و ابعاد فنی جامعـه ، بـه طـور خـاص در مطالعات علم و تکنولوژی (STS) به ویژه نظریـه کنشگرشـبکه ، صـورت گرفتـه اسـت ایـن دوگانگی و مرز قاطع میان انسان و تکنولوژی را به چـالش کشـیده اسـت ؛ نـه انسـان دارای ذات محض اجتماعی است و نه تکنولـوژی فاقـد ابعـاد انسـانی-اجتمـاعی (١٩٩٣ ,Latour).
٢. چهار معنای وساطت وسیلۀ صرف یا خنثی (intermediary) و واسطه (mediator) فرق مهمی با هـم دارنـد: وسـیله صرف موجودی است که چیزی را بدون اینکه تغییری در آن ایجاد کند منتقل میکند (انجـام میدهد)، اما واسطه در حالی که آن را منتقل میکند یا انجام میدهـد چیـزی از خـود بـه آن اضافه میکند و آن را تغییر میدهد: وسیله چیزی است که معنا یا نیرویی را بـدون تبـدیل (transformation) انتقـال مـیدهـد ...
وینر نه تنها ادعا میکند که مصنوعات ارزش های سیاسی را تحمیل میکننـد بلکـه معتقـد است خود تکنولوژی میتواند سیاسی باشد به ایـن معنـا کـه مـیتوانـد مناسـبات و روابـط سیاسی جدیدی را شکل دهند.
به عبارتیدیگر آیا کنش اخلاقـی بـدون وسـاطت تکنولوژی انجام پذیر است ؟ ما بیش از پیش در یک زنـدگی تکنولـوژیکی درگیـر شـده ایـم ، غیرانسان ها تقریباً تمام پیرامون ما گرفته اند و عملاً هر کنشی بدون وساطت آن ها امکان پـذیر نیست .