چکیده:
ﻋﺪاﻟﺖ ﮐﻪ در ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی راﺳﺘﯽ و درﺳﺘﯽ و ﺿﺪ ﺟﻮر و دوری از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾﻂ و در اصطلاح، دادن حقوق افراد براساس استحقاق و شایستگی آنهاست بهطوریکه هرچیزی را در جای خود مینهد و مانع از تجاوز و ظلم و ستم میگردد. خانواده خمیرمایه پیکره اجتماعی، به مدیریتی سالم نیازمند است که از هرگونه درهم ریختگی جلوگیرد. همانگونه که ازدواج و بنیان خانواده نزد خداوند، خوش و خواستنی است جدایی نزد او ناخواستنی است و براین اساس این مقاله برآن است تا به بررسی جایگاه خانواده از دیدگاه امیرامومنین علی(ع) در میان سخنان گوهربار ایشان در نهج البلاغه بپردازد و درصدد آن است تا به پاسخ این سوال بپردازد که خانواده ناب شیعی از نظر امام علی(ع) چگونه است؟ و محورهای مختلف ذکر شده توسط خود ایشان چیست؟ اهمیت این موضوع درآن است که جامعه شیعی باید اصول مدیریتی خانواده ناب شیعی را از دیدگاه برترین رهبر خود شناخته و خود را با آن همسو و همجهت نماید. این تحقیق بارهیافتی تحلیلی- توصیفی به بررسی جایگاه خانواده در نهجالبلاغه از جمله: چگونگی مدیریّت خانواده و نقش عدالت در پرداختن به اصول حاکم بر مدیریت خانواده و...میپردازد و به این نتیجه میرسد که از مهمترین اصول مدیریت خانواده عبارتند از: 1. اصل تقسیم کار و مسئولیتپذیری 2. اصل برنامهریزی و نظم و هماهنگی و ... و خانواده ناب شیعی خانوادهای است که عدالت، حاکم بر تمامی روابط آنها باشد و در هیچ زمینهای دچار افراط و تفریط نباشند.
خلاصه ماشینی:
پیشینه کتابها و مقالاتی که در این زمینه نوشته شدهاند از این قراراست: در پژوهشی که با عنوان جنبههای رعایت عدالت و انصاف از منظر امام علی علیهالسلام در نهج البلاغه انجام شده است به بررسی رعایت عدالت و انصاف در زندگی انسان و کاربرد آن در زندگی اهل بیت علیهمالسلام و از منظر نهجالبلاغه پرداخته شدهاست اما این تحقیق در تلاش است تا نقش عدالت را در تنظیم اصول مدیریت خانواده مورد بررسی قرار دهد.
[14] اصول مدیریت خانواده با توجه به پژوهش انجام شده مهمترین اصول مدیریتی است عبارت است از: 1ـاصل تقسیم کار و مسئولیتپذیری ازدواج و تشکیل خانواده، پیش از آنکه برای ارضای غریزة جنسی باشد، یک مسئولیت است و کسی که ازدواج میکند باید به این مسئولیت آگاه باشد.
» و نیز (در نامه 31نهج البلاغه)[7] به فرزند خویش(امام حسن علیه السلام) میفرماید:« چون برادرت از تو جدا گردد، تو پیوند دوستی را بر قرار كن، اگر روی برگرداند تو مهربانی كن، و چون بُخل ورزد تو بخشنده باش، هنگامیكه دوری می گزیند تو نزدیك شو، و چون سخت میگیرد تو آسان گیر، و به هنگام گناهش عذر او را بپذیر، چنانكه گویا بنده او می باشی، و او صاحب نعمت تو است.
6ـاصل توجه همه جانبه به مسائل اجتماعی(خانواده- اجتماع) و ارتباط با خویشاوندان امام علی علیه السلام (در خطبه 23) نهج البلاغه میفرماید:«ای مردم!