چکیده:
تعلیموتربیت در یک کشور امری حساس به شمار میرود و این دو مقوله اگر در کنار یکدیگر باشند و بهصورت صحیح عملی شوند، شاهد ترقیهای همهجانبه آن کشور خواهیم بود. معلم، رکن اصلی تعلیموتربیت و کلید سعادت و شقاوت یک ملت به دست فرهنگیان عزیز است. تاسیس دانشگاه فرهنگیان متناسب با شان و منزلت فرهنگیان عزیز بوده است. نخستین دانشسرا در محدوده خراسانجنوبی به سال ۱۳۱۶ در شهر بیرجند تاسیس شد و سوابق بیش از ۸ دهه را در کارنامه خود دارد. در خراسانجنوبی دو پردیس شهید باهنر و امام سجاد(ع) در شهر بیرجند و مرکز آموزش عالی بنتالهدی صدر در شهر فردوس دایرند که به تربیت نیروهای متخصص دانشجومعلم همت گماردهاند. در سال تحصیلی ۹۸ـ۱۳۹۷ تعداد دانشجویان پردیسهای استان خراسانجنوبی ۱۲۷۸ نفر است که ۸۲ نفر (۵/۶ درصد) آن را دانشجویان رشته جغرافیا تشکیل میدهند. از سال تحصیلی ۹۲ـ۱۳۹۱ تا حالا تعداد ۲۱۴ دانشجوی رشته آموزش جغرافیا (۱۴۲ نفر مرد و ۷۲ نفر زن) جذب کردهاند. از کل دانشجویان، تعداد ۱۳۲ نفر فارغالتحصیل شدند که ۸۱ نفر مرد و ۵۱ نفر زن بودند. برای تحلیل اندوختههای آموزش نظری و عملی در طی سه ترم تحصیلی گذشته ۵ بازدید علمی استانی و بروناستانی صورت گرفته است. در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۶ جشنواره تجربیات برتر آموزشی ـ تربیتی اساتید و معلمان آموزش جغرافیا در شهر بیرجند برگزار شد. طبق سیاستهای آموزشی دانشگاه فرهنگیان در حال حاضر، آموزش رشتهها بهصورت قطبی در استانهای کشور و در قالب پردیسهای خواهران و برادران انجام میشود که بر این اساس، سه استان البرز، خوزستان و خراسانجنوبی عهدهدار این مهم در حوزه آموزش تخصصی جغرافیا شدهاند. مقاله حاضر به تشریح آموزش جغرافیا در دانشگاه فرهنگیان استان خراسانجنوبی میپردازد.
خلاصه ماشینی:
تمامی دانشجویان دبیری آموزش جغرافیا ورودی بهمنماه دانشگاه فرهنگیان کشور به شهر بیرجند، پردیس شهید باهنر معرفی شدند و در سال تحصیلی ۹۸ـ۱۳۹۷ تعداد ۸۲ نفر دانشجوی رشته جغرافیا در دو پردیس شهر بیرجند مشغول آموزش جغرافیا هستند (جدول ۲).
شهر بیرجند توانمندیهای زیادی درزمینه آموزش جغرافیا دارد که در اینجا به آنها اشاره میشود:- بهرهگیری از اساتید تخصصی هیئتعلمی وزارت علوم؛- بهرهگیری از اساتید تخصصی مدعو با مدرک دکتری در گرایشهای مختلف؛- دعوت از اساتید دانشگاه دولتی بیرجند با درجه دانشیاری که خوشبختانه همکاری بسیار خوبی با دانشگاه فرهنگیان دارند؛- برخورداری از دو کارگاه آموزش جغرافیای پیشرفته و مجهز در پردیس امام سجاد(ع) و پردیس شهید باهنر؛- وجود دو کتابخانه مجهز به کتابهای تخصصی و سالن مطالعه؛- برخورداری از برنامههای کامل آموزشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای برنامهریزی آموزش عالی برای دوره کارشناسی پیوسته آموزش جغرافیا (خاص دانشگاه فرهنگیان)؛- برخورداری از برنامه جامع بازدیدهای علمی دانشجویی آموزش جغرافیا برای هر ترم تحصیلی؛- وجود لندفرمهای ژئومورفیک متنوع، همجواری با دشت لوت و تنوع اشکال جغرافیایی و توانمندیهای معدنی استان که همگی نقش بسیار مهمی در آموزش جغرافیا بهویژه بازدیدهای علمی دارند؛- تدوین و چاپ کتب تخصصی دانشگاهی آموزش جغرافیا توسط اعضای هیئت علمی؛- شرکت اساتید در کارگاههای تخصصی؛- مشارکت اعضای هیئتعلمی گروه جغرافیای دانشگاه فرهنگیان در کنفرانسهای ملی و بینالمللی دانشگاه بیرجند و پردیس شوکتآباد (ارسال مقاله و عضویت کمیته علمی اولین کنفرانس بینالمللی گردشگری بیابان لوت).
اساتید گروه جغرافیای دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر و امام سجاد(ع) خراسانجنوبی به برگزاری مسافرتهای علمی با مساعدت مسئولان محترم اهتمام میورزند و در طول هر ترم تحصیلی حداقل یک مسافرت علمی با توجه به سرفصل دروس ارائهشده برنامهریزی میشود.