چکیده:
لزوم توجه به افزایش درآمدزایی در کشور و اهمیت و جایگاه گردشگری ورزشی در این زمینه، توجه به این مهم را بیشازپیش ضرورت میبخشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویتبندی موانع و آشنایی با الگوی ساختاریـتفسیری موانع فراروی توسعۀ گردشگری ورزشی ایران است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) انجام شده است، در بخش کیفی از نوع اکتشافی و در بخش کمی بهصورت پیمایشی است. جامعه آماری کیفی، که دربردارندۀ 15 نفر از خبرگان گردشگری، گردشگری ورزشی، و مدیریت ورزشی بوده است، براساس نمونهگیری هدفمند، و جامعۀ آماری در سطح کمی که 379 نفر از مربیان و داوران، دستاندرکاران و مدیران ارشد برگزاری مسابقات، بازیکنان، و تماشاچیان را دربر میگیرد، بهصورت تصادفی گزینش شدهاند. در این پژوهش، با مرور اسناد و مدارک و مصاحبه با خبرگان، موانع گردشگری ورزشی ایران، شناسایی و براساس پرسشنامه محققساخته رتبهبندی شد و سپس، روابط بین موانع با استفاده از روش الگوسازی ساختاریـتفسیری، تعیین شد. با توجه به نتایج بهدستآمده، 8 مانع بهعنوان مهمترین موانع، شناسایی شدند. پس از تعیین این موانع هشتگانه، میزان اثرپذیری و اثرگذاری آنها با استفاده از روش تحلیل میکـمک بررسی شد که براساس نتایج بهدستآمده، موانع دولتی و قانونی با قدرت نفوذ 8، بالاترین تأثیر را بر موانع دیگر عدم توسعه گردشگری ورزشی داشتهاند. نتایج این پژوهش به سیاستگذاران کمک میکند تا خطمشیها و راهبردهای هوشمندانهتری اتخاذ کنند.
Paying more attention to the promotion of income generation rate in the country and the importance and status of sport tourism in this regard is now more necessary than ever. This study aims at identifying and prioritizing the barriers to the development of sport tourism in Iran and finding a structural-interpretive model for theses barriers. The study is an applied research in terms of purpose and is a combined one in terms of approach that is the statistical population of the study was both qualitative and quantitative. The qualitative population (N=15) consisted of experts in tourism, sport tourism, and sport management and the statistical population at the quantitative level included coaches and referees, competition officials and organizers, senior tournament managers, players, and spectators who were selected randomly from a stratified sample of 379 people. First, a comprehensive review of research literature and some interviews with experts in the filed were carefully carried out and then the barriers to sport tourism in Iran were determined on the basis of the structural- interpretive modeling method. Data collecting tools were interviews and two questionnaires. According to the results, 8 barriers were identified as the most important ones. Governmental and legal barriers as well as infrastructural weaknesses were identified as the most important barriers to the development of Iranian sport tourism. Then on the basis of the structural-interpretive model, the relationships between these barriers were identified and analyzed, and by means of Mic-Mac analysis the effects of the barriers were determined. It was proved that the government and legal barriers have the influence of 8 that is the highest level of impact on other barriers of the development of sport tourism. The results of the current study can help the policy makers make better and smarter decisions in order to find the best ways to develop this industry.
خلاصه ماشینی:
اين درحالي است که ايران ، افزون بر داشتن شرايط آب وهوايي مناسـب ، در برخـي رشته ها مانند کشتي، واليبال ، کبدي صاحب نظر اسـت ، امـا بـيتـوجهي بـه توسـعۀ گردشگري ورزشي در کشور باعث شده است که به رغم داشتن قابليت هاي فراوان در زمينـه جـذب گردشـگران ورزشـي، فوايـدي از جنبـه هـاي مختلـف فرهنگـي اجتماعي، زيست محيطي، و اقتصادي را از دست بدهد (شوشينسـب ، ١٣٩١: ١) و درنتيجه متأسفانه به دليل عدم برنامه ريزي درست در اين زمينه ، تعـداد رويـدادهاي بين المللي ورزشي که در ايران برگزار مي شود، اندک است و گردشـگري ورزشـي جايگاه خود را نيافته است (ذبيحي، ١٣٩٥: ١).
اين پـژوهش با استفاده از روش ميک ـمک ، پس از سطح بندي موانع ، رابطۀ موانع با هم و ميـزان اثرگذاري و اثرپذيري آن ها بر يکديگر را تعيين کـرده اسـت ، کـه خـود مـيتوانـد ضعف هاي الگوهاي پيشين در اين زمينه را پوشش دهد، براي توسـعه گردشـگري ورزشي کشور به کار گرفته شود، و مورداستفاده پژوهشگران ديگر نيز قرار گيرد.
براساس سنجه ها، موانـع فرهنگـيـآموزشـي بـا بـار عاملي ٤/٨٩، مـوانعي در مسـير توسـعه گردشـگري ورزشـي در ايـران هسـتند و بالاترين اولويت در ايـن زمينـه مربـوط بـه «کمبـود اطلاعـات در مـورد نيازهـا و خواسته هاي گردشگران ، عدم شناخت سليقه هاي گردشگران ، و کمبود اطلاعات در مورد جاذبه هاي طبيعي و منابع موجود در کشور» اسـت ؛ بنـابراين ، مـوانعي ماننـد ناآگاهي عمومي، عدم درک درست مـردم و مسـئولان از ارزش واقعـي گردشگري ورزشي، ديدگاه منفي مردم و مسئولان در مورد صنعت گردشـگري و گردشـگران خارجي، و محدوديت هاي موجود در زمينۀ آمـوزش کارشناسـان و متخصصـان و مردم ، مي تواند از موانع توسعه گردشگري ورزشي در کشور باشد.