چکیده:
اتانازی ازجمله مسائل بحث برانگیز در محافل پزشکی و حقوقی دنیاست. این
موضوع در رابطه با افراد متقاضی مرگ خودخواسته، به ویژه بیماران لاعلاجی است
که مشکلات فراوانی را در دوره بیماری تحمل م یکنند و به دلایلی متقاضی سلب
حیات از خویش هستند. برخی از کشورهای دنیا به انواعی از اتانازی جنبة قانونی
بخشیده اند و برخی نیز برای مرتکبان آن، تخفی فهای قانونی قائل شد هاند، اما این
رفتار در ایران به رسمیت شناخته نشده و برای آن عنوان مجرمانة قتل عمد وجود
دارد. در این پژوهش، ضرورت ها و موانع مشروعی تبخشی به اتانازی در ایران، با
روش توصیفی تحلیلی، موردبررسی قرار گرفت. منابع موردنیاز با روش کتابخان های
جمع آوری و تجزیه وتحلیل گردید که نهایتا تسکین درد و رنج بیماران، ویژگ یهای
جمعیتی و بحران سالمندی پی شروی جمعیت ایران، هزینه های سنگین نگهداری
بیماران و انطباق اتانازی با معنای زندگی و اهداف آفرینش، مهم ترین ضرور تها
شناخته شد. مهم ترین موانع نیز شامل موانع قرآنی و فقهی، موانع حقوقی و حقوق
بشری، موانع اخلاقی و عد ممطالبه و پذیرش اجتماعی گردید. ب هنظر م یرسد
هم اکنون موانع مشروعی تبخشی به اتانازی در ایران نسبت به ضرورت های آن، از
قوّت بیشتری برخوردار بوده و غلبه بر آنها به آسانی میسر نخواهد بود.
Euthanasia is a contentious issue in medical and legal assemblies. This issue is related to incurable patients who tolerate a lot of problems during the patience period, demanding life deprivation, for some reason. A few countries have legalized some types of euthanasia, and some others have reduced the punishment of perpetrators. But this is not recognized as legal in Iran and it is considered as murder. This research has studied about necessities and barriers to the legalization of euthanasia, by descriptive and analytical method. Required resources were collected and analyzed with the library method. Finally, pain relief of patients, Demographic characteristics and the aging crisis ahead, high cost of maintaining patients, adaptation of euthanasia to the meaning of life and Creation goals were recognized as the most important necessities. The most important Barriers included Quran and jurisprudential, Legal and human rights constraints, ethical limitations and non-demand and social acceptance. It seems that, barriers to legalization of euthanasia in Iran, are stronger than its necessities, and overcoming them is not easy.
خلاصه ماشینی:
١٤ لکن به نظر ميرسد در حقوق ايران نيز راه هايي براي محکوم نکردن اين گونه قاتلان به ارتکاب قتل عمدي و عدمِ تحميل مجازات قصاص بر آنها وجود دارد، چراکه اين رفتار اغلب به صورت ترک فعل انجام ميشود و احراز رابطه سببيت بين ترک فعل و نتيجه در اين حالت مشکل است .
ضرورت ها و موانع مشروعيت بخشي به اتانازي در ايران 417 عموم مردم نيز رنج بردن را ازلحاظ اخلاقي غيرقابل قبول ميدانند، درموارديکه بيمار تحت فشار درد و بيماري لاعلاجي قرار دارد اگر حق انتخاب مرگ بيمار ـ به معناي رهايي از رنج ـ را انکار کنيم ، عملي منصفانه و انساني نيست ، اتانازي در اين شرايط يک انتخاب نيست ، پزشک به خاطر اينکه نميتواند بيمار را رها کند، عملي اجباري را انجام ميدهد و اتانازي مناسب ترين راه درماني تلقي ميشود.
ضرورت ها و موانع مشروعيت بخشي به اتانازي در ايران 425 ديدگاه قرآن ، خداوند سبحان حق انحصاري در مرگ و زندگي انسان ها دارد و مرگ و حيات ، آفريده هاي خداوند به شمار ميروند، ناديده گرفتن اين حق انحصاري به معناي تجاوز به ساحت خداوند و غصب جايگاه اوست .
نظام ارزشي حاکم بر جامعه امروز ايران که ريشه در ارزش هاي اسلامي و نيز باورها و هنجارهاي خاص فرهنگ ايراني دارد، به دلايل مختلف هنوز مشروعيت بخشي به اتانازي را به عنوان يک مطالبه اجتماعي موردحمايت قرار نداده است .
حجت رستگاري نجف آبادي و ديگران ، «بررسي نگرش پرستاران بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشکي تهران در ارتباط با اتانازي»، مجله اخلاق و تاريخ پزشکي ٣(٥) (١٣٨٩)، ٣٧.