چکیده:
جمشید فرزند تهمورث در شاهنامه باشکوه، ی ایران است که ترین شاه در روایات مل شماری از مهم ترین حوادث به مربوط شکل گیری تمدن ایران در دوره وی به وقوع پیوسته . اند داستان جمشید ، ها و روایات پیرامون اسطوره از جمله ساختن ور جمکرد و عبور از اسطوره توفان، توان شفابخشی و حیات دوباره به عنوان خدای سرزمین مردگان، به آسمان رفتن و ارتباط با خورشید، شباهت داستان هایی با روایت ها و های دیگر ملل دور و نزدیک جهان دارد که تاکنون بررسی مستقل و جامعی درباره دلیل و ریشه این شباهت انجام ها نشده است .در این ،مقاله پس از مروری بر اسطوره هندوایرانی جمشید، به نقل روایات مشابه در میان سایر ملل و تاثیر آنها بر می یکدیگر پرداخته شود. نتیجه آن ،که ، در بسیاری از موارد اسطوره جمشید الگویی برای اسطوره سازی در دیگرتمدن باستان های ی در بوده است و مواردی نیز آرمان های مشترک بشر قهرمان یا وجود کهن الگوها به خلق شده های مشابه منجر شده است.
خلاصه ماشینی:
اسطوره جمشید و اساطیر دیگر ملل روح الله هادی " (دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران ) عادله رحمانی (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران ) چکیده جمشید، فرزند تهمورث در شاهنامه ، باشکوه ترین شاه در روایات ملی ایران است کـه شـماری از مهم ترین حوادث مربوط به شـکل گیـری تمـدن ایـران در دوره وی بـه وقـوع پیوسـته انـد.
داستان ها و روایات پیرامون اسطوره جمشید، از جمله ساختن ور جمکـرد و عبـور از اسـطوره توفان ، توان شفابخشی و حیات دوباره به عنوان خدای سـرزمین مردگـان ، بـه آسـمان رفـتن و ارتباط با خورشید، شباهت هایی با داستان ها و روایت های دیگر ملل دور و نزدیک جهـان دارد که تاکنون بررسی مستقل و جامعی درباره دلیل و ریشه این شباهت ها انجام نشده است .
گناهی که جمشید مرتکب شد، به اقوال متعدد، از سر بی خردی (مینـوی خـرد ٧٥)، طغیان و کفر (مقدسی ١٢١؛ گردیزی ٣٧؛ بلعمی ١٢١) و غـرور (فردوسـی ٤٥؛ ثعـالبی ١٧) بود؛ این گناه چه آموزش گوشت خـواری بـه مردمـان باشـد (ساسـانفر ٣٤٩) چـه دروغ گویی (مینوی خرد ٢٣) یا خـوار شـمردن اهـورامزدا در رد پیشـنهاد پیـامبری وی (دوستخواه ٢٥) یا ستم بر مردمان و خوش گذرانی (ابن مسکویه ٥٧) باعث نگون بختـی او می شود و از دست دادن جاودانگی (دوستخواه ٧٥).
این دقیقا مطابق جمشید در اسـاطیر هند و ایران است که فرمانروای جهان مردگـان اسـت و چهـره ای خورشـیدوش دارد و همتای ایزد مهر بر روی زمین محسوب می شود (بهار ٢٢٧).
مائیرا نیز چون جمشید با خورشید و نیـز بـا جهـان زیرین ارتباط دارد، به این صورت که وقتی مائیرا به دست همان کسانی کـه بـه ایشـان ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1.