خلاصه ماشینی:
"11 سپتامبر و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در خزر در گفتگو با دکتر عباس ملکی فصلنامه:جناب آقای ملکی به نظر جنابعالی،11 سپتامبر چه تأثیری بر اهمیت و جایگاه راهبردی منطقه خزر گذارده است؟ دکتر ملکی:در بازنگری از فعالیت و نقش آفرینی بازیگران اصلی دریای خزر،به نظر میرسد که اهمیت این منطقه برای برخی از آنها نسبت به گذشته کمتر شده است.
فصلنامه:چرا بازیگران منطقهای در تدوین رژیم حقوقی خزر بیشتر به دنبال توافقات دوجانبه هستند و در این توافقات،منافع ملی جمهوری اسلامی ایران کمتر رعایت میشود؟ عباس ملکی:باید در نظر گرفت که دریای خزر برای دو کشور روسیه و ایران نقش تکمیل کنندگی و برای سه کشور دیگر یعنی آذربایجان،ترکمنستان و قزاقستان نقش حیاتی دارد.
اما به نظر من همانطور که قبلا همعرض کردم؛به دو دلیل یکی کم شدن حضور آمریکا در منطقهء خزر و دیگری داشتن وجههء کاریزمایی مخصوص به خود آقای خاتمی و مقبولیت ایشان از طرف آقایان نیازاف،الهام علی اف،پوتین و نظر بایف که نگرش مثبت به ایران را درپی داشته،آقای خاتمی به قول خود مبنی بر برگزاری اجلاس رؤسای کشورهای ساحلی در ایران،عمل کنند و برای اینکه سنگینی کار کارشناسی بر اجلاس سایه نیفکند؛آنرا در یکی دیگر از شهرها به غیراز تهران تشکیل دهند که فکر میکنم به تفاهم منجر خواهد شد.
T. C سیصد هزار بشکهء دیگر آن از طریق جنوب ایران و به روش سوآپ (جایگزینی نفت)صادر خواهد شد؛که برای این میزان صادرات نفت دریای خزر(دو میلیون وسی و صد هزار بشکه نفت)به خطوط لولهء جدید نیازی نیست و رقابتی نیز وجود نخواهد داشت."