چکیده:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین پنج صفت بزرگ شخصیت با نشانههای افسردگی و نقش میانجی گر عزت نفس و خودکارآمدی در دانشجویان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. به منظور انتخاب نمونه 400 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاه آزاد و دولتی شهرستان گنبدکاووس به روش تصادفی خوشهای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامههای افسردگی، پنج عاملی شخصیت، عزت نفس و خودکارآمدی بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافتهها: نتایج حاکی از آن بود که روان آزردگی به عنوان قوی ترین پیش بین افسردگی، اثر مثبت معناداری بر آن داشت. درحالی که برونگرایی، توافق گرایی، عزت نفس، خودکارآمدی اثر منفی معناداری بر افسردگی داشتند. همچنین نتایج تحلیل مسیر حاکی از این بوده که متغیرهای عزت نفس و خودکارآمدی به طور همزمان در پیشبینی افسردگی براساس صفات شخصیت (برون گرایی، توافق گرایی و روان آزردگی) نقش واسطه را ایفا میکنند.نتیجهگیری: باتوجه به نتایج پژوهش و نقش واسطهای عزت نفس و خودکارآمدی در ارتباط صفات شخصیت و افسردگی، برنامهریزی جهت ارتقای سطح عزت نفس و خودکارآمدی میتواند نقش مهمی در کاهش افسردگی به واسطه تقویت صفات شخصیتی برون گرایی و توافق گرایی و کاهش روان آزردگی داشته باشد.
Aim: The purpose of this study was to investigate the relationship between the five major traits of personality and symptoms of depression in students, with mediating role of self-esteem and self-efficacy. Methods: The research method was descriptive of correlational type. In order to select the sample, 400 students studying at Gonbadkavus Azad and State Universities were selected through cluster random sampling. The instruments used in this study included depression scales, five personality factors, self-esteem, and self-efficacy. Pearson correlation test and path analysis methods were used to analyze the data. Findings: The results indicated that neuroticism as the strongest predictor of depression had a significant positive effect on it. While extraversion, agreeableness, self-esteem, and self-efficacy had a significant negative effect on depression. Also, the results of path analysis indicate that self-esteem and self-efficacy variables, simultaneously play a mediating role in predicting depression based on personality traits (extraversion, agreeableness, and neuroticism). Conclusion: According to the results of the research and the mediating role of self-esteem and self-efficacy in relation to personality traits and depression, planning to promote self-esteem and self-efficacy can play an important role in reducing depression by enhancing extroversion and agreeableness and reducing psychological distress.
خلاصه ماشینی:
در این راستا تنها دو پژوهش خارجی که هریک به بررسی جداگانه نقش میانجی گر عزت نفس و خودکارآمدی در رابطه پنج عامل شخصیت و افسردگی پرداخته اند، نشان دادند که این دو مولفه علاوه بر اثرگذاری مستقیم میتوانند بطور غیرمستقیم نیز بر این دو متغیر اثر بگذارند (وانگ و همکاران، 2014؛ شی و همکاران، 2015).
بنابراین هنوز پژوهشی که به بررسی نقش میانجی گر عزت نفس و خودکارآمدی بطور همزمان در رابطه میان شخصیت و نشانگان افسردگی بپردازد بخصوص در جامعه ایرانی و آن هم در میان قشر آسیب پذیری چون دانشجویان صورت نگرفته است که موجب افزایش دانش روانشناختی در زمینه عوامل پیشبینی کننده افسردگی شود و اطلاعات با ارزشی در زمینه اقدامات پیشگیرانه فراهم آورد.
در نهایت پژوهش حاضر سعی در تایید مدل مفهومی اختصاصی دارد که آیا در رابطه میان افسردگی و عوامل شخصیتی متغیرهای درونی و ذهنی مثل عزت نفس و خودکارآمدی میتوانند نقش واسطهای ایفا کنند؟ بر این اساس مدل مفهومی مطالعه حاضر در شکل 1 گزارش شده است: (رجوع شود به تصوير صفحه)شکل 1.
مدل فرضی رابطه بین پنج صفت شخصیت با نشانگان افسردگی با نقش میانجی گر عزت نفس و خودکارآمدی روش پژوهش روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاههای آزاد ودولتی شهرستان گنبدکاووس در سال تحصیلی 96-95، بودند.
ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش (رجوع شود به تصوير صفحه)*P همانگونه که در جدول فوق قابل مشاهده است بین برون گرایی، توافق گرایی، وجدان گرایی، تجربه گرایی، خودکارآمدی و عزت نفس با افسردگی رابطه منفی و معناداری وجود دارد.