چکیده:
بر پایه آیات و روایات، وجود حجت و واسطه فیض الهی در همه اعصار، از امور ضروری و سنّت تغییرناپذیر خداوند است. بر این مبنا، زمین، هیچگاه از حجت الهی خالی نبوده و نخواهد بود؛ خواه ظاهر و آشکار باشد و خواه پنهان و گمنام؛ اما برخی با استناد به موضوع «فترت رسل» ـ که قرآن به آن اشاره کرده ـ مدعی شدهاند که در دورهای، هیچ حجتی روی زمین نبوده و این سنت الهی نقض شده است.
اما با تبیین معنای حجت، طرح ادله ضرورت وجود حجت الهی و بررسی آیهای که بر فترت میان نبوت حضرت مسیح و حضرت محمد دلالت دارد، روشن میشود که آنچه واقع شده، «فترت رسل» است، نه «فترت نبی یا وصی»؛ یعنی خداوند در دورهای، «رسولی بشارتدهنده و انذارکننده همراه با معجزه» مبعوث نکرده، ولی این دوران خالی از «نبی» یا «وصی» نبوده است.
در این نوشتار، شبهة مذکور را مورد نقد و بررسی قرار خواهیم داد.
خلاصه ماشینی:
بر این مبنا، زمین، هیچگاه از حجت الهی خالى نبوده و نخواهد بود؛ خواه ظاهر و آشکار باشد و خواه پنهان و گمنام؛ اما برخی با استناد به موضوع «فَترت رُسُل» ـ که قرآن به آن اشاره کرده ـ مدعی شدهاند که در دورهای، هیچ حجتی روی زمین نبوده و این سنت الهی نقض شده است.
اما با تبیین معنای حجت، طرح ادله ضرورت وجود حجت الهی و بررسی آیهای كه بر فترت میان نبوت حضرت مسیح( و حضرت محمد( دلالت دارد، روشن میشود که آنچه واقع شده، «فترت رُسُل» است، نه «فترت نبی یا وصی»؛ یعنی خداوند در دورهای، «رسولی بشارتدهنده و انذاركننده همراه با معجزه» مبعوث نکرده، ولی این دوران خالی از «نبی» یا «وصی» نبوده است.
تبیین شبهه مربوط به دوران فترت پیامبران برخی چنین شبهه کردهاند که وجود پیامبر الهی و به تعبیر دیگر، حجت خداوند، در همه اعصار ضرورتی ندارد؛ چرا که حداقل در دوران فترت (فاصله میان نبوت حضرت عیسی( تا بعثت پیامبر اسلام() این قاعده، نقض، و انقطاع رسولان واقع شده است.
وجه تمایز دوران فترت ممکن است سؤال شود چرا قرآن کریم تنها برای فاصله میان نبوت حضرت عیسی( تا حضرت محمد( تعبیر به «فترت» نموده است، در حالی که میان رسولان قبلی نیز فاصله زیاد بوده است؟ در اینباره، دو جواب میتوان بیان کرد: 1.
شیخ اشراق، شهابالدین سهروردی، درباره لزوم وجود حجت الهی در زمین میگوید: جهان، هیچگاه از حکمت (علم کامل) و از وجود کسی که دارای حکمت و حجج و بیّنات باشد، خالی نبوده است؛ این چنین کسی، خلیفه خدا در روی زمین است و تا زمین و آسمان برپاست، چنین خواهد بود.