چکیده:
الهی نامه یکی از مثنویهای عطار است ،عطار در این منظومه اندیشةآرمانی هریک از پسران را طوری بیان میکند که دربرگیرنده بحثهای اخلاقی و اجتماعیو دینی باشد .پدرهم چون پیر و راهنما پسرانش راچون سالکانی هدایت میکند و در حقیقت پسران آرزوی رسیدن به دنیای آرمانی خود را دارند که پدر تمام موانع و مشکلات را برای آنها بازگو میکند. در این منظومه پدر پیش شرطهای ورود به مدینة فاضله هر یک را تذکر داده و در پاسخ اعتراض هر یک دلیل قانع کنندهای بیان میدارد .او ترک شهوتپرستی ،تربیت و تزکیه نفس ،ترک جاه طلبی و حرص و طمع روی آورن به دینداری و علم و عقل را پیش شرط رسیدن به اندیشه آرمانی میداند.و نکتة اصلی و کلید آرمانی عطار در این مثنوی اعراض از دنیا و قناعت است.اما نکتة قابل توجه در این اثر این است که این بار هم هم چون منطق الطیر و مصیبت نامه،می گوید:کمال انسان در شناخت خود اوست.
خلاصه ماشینی:
عضو هيأت علمي گروه زبان و ادبيات فارسي،واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامي، مشهد،ايران (تاريخ دريافت :٩٦/٧/٦ تاريخ پذيرش : ٩٧/٨/٤) چکيده الهي نامه يکي از مثنويهاي عطار است ،عطار در اين منظومه انديشۀآرماني هريک از پسران را طوري بيان ميکند که دربرگيرنده بحث هاي اخلاقي و اجتماعيو ديني باشد .
در اين پژوهش به پيشينۀ آرمان شهر و علت روي آوردن عطار به دنياي آرماني؛ با تکيه بر منظومۀ الهينامه با رويکرد انديشه آرماني و بيان موانع و مشکلات راه و ضرورت هدايت پير و مرشد ، پيش شرط هاي ورود به مدينۀ فاضله هر يک از سالکان مورد بحث و بررسي قرار گرفته است .
آن زمان است که از نفس سرکش رهاييخواهد يافت و انوار وتجليات ذات الهي بر دل سالک ميآيد و آن را از عشق و محبت لبريز ميکند» (اشرف زاده ،١٠٧:١٣٨٧) در مناظرة بعدي، پسر پنجم از پدرش انگشتري سليمان را طلب ميکند و چنين ميگويد: پري و ديو در فرمـانش آمـد بساط ملک شاد روانش آمـد گر آن انگشتري در دستم آيد فلک با اين بلندي پستم آيد (عطار ،١٩٥:١٣٦٤) پدر ميگويد: با ملک چه ميخواهي بکني اگر به ملک هم برسي به چيزي ناپايدار دست يافته اي.
کليد شهر آرماني عطار در اين مثنوي، چنان که خود نيزميگويد اعراض از دنيا و قناعت است و قناعت را بهترين پادشاهي و ملک معرفي ميکند.