چکیده:
«حق الیقین» یکی از معروفترین آثار استرآبادی(متوفی 1316) است که علاوه بر مباحث اصول دین، مشتمل بر مطالب اخلاقی است و آن را در زمره ادبیات عرفانی دوره قاجار نیز آوردهاند. اهمیت «حق الیقین» به عنوان نسخه خطی به جهت آن است که تنها یک نسخۀ منحصر به فرد از آن در دست است. امید است این پژوهش، راهگشای پژوهشهای دیگر درباره این نویسنده باشد که علاوه بر علوّ مقام دینی از بزرگان اهل معنا و عرصه عرفان به شمار میرود. با عنایت به اینکه کتاب مذکور تا کنون تصحیح نشده معرفی آن میتواند باعث شناساندن یکی دیگر از مفاخر ادبی ما در قرن سیزدهم هجری گردد. نگارنده در این پژوهش، ابتدا به معرفی نسخه خطی «حق الیقین» و ویژگیهای رسم الخطی آن، پرداخته است. در ادامه، ضمن معرفی نویسنده اثر، جایگاه علمی وی را بیان کرده است. نویسنده در پایان، ویژگیهای سبکشناسی این اثر را در سه ساختار زبانی، فکری و بلاغی بررسی کرده است.
Reality of Certainty” (Haq al-Yaqin) is one of the most famous works of Astarabadi (d. 1316), in which includes the principles of religion in addition to moral issues and has been categorized in the mystical literature of the Qajar era. The importance of “Reality of Certainty” as a manuscript is due to the fact that only one unique version is available. It is hoped that this research will pave the way for further research for the author, who, in addition to being a high-ranking religious official, is one of the great scholars in the field of meaning and mysticism. Considering that the mentioned book has not been corrected yet, its introduction may identify another literary figure in the thirteenth century. The author of the present research initially introduces the manuscript of "Haq al-Yaqin" and its calligraphic features and follows by introducing stylistic features of this work in three linguistic, intellectual and rhetorical structures.
خلاصه ماشینی:
معرفي نسخه خطي حق اليقين استرآبادي و سيري سبک شناسانه در آن * تاريخ دريافت : ٩٨/٢/١ رؤيا اميرپور تاريخ پذيرش : ٩٨/٥/١٤ ** مريم محمودي چکيده «حق اليقين » يکي از معروف ترين آثار استرآبادي(متـوفي ١٣١٦) اسـت کـه عـلاوه بـر مباحث اصول دين ، مشتمل بر مطالب اخلاقي است و آن را در زمره ادبيات عرفاني دوره قاجار نيز آورده اند.
از جمله ويژگي هاي ديگر نسخه ، اين است که نويسنده منابع مورد استفاده خود را در متن کتاب بيان ميکند.
نسخه «حق اليقين » را بـه دليـل وجـود مسـائل اخلاقـي و پنـد و اندرزهاي فراواني که در متن کتاب وجود دارد ميتوان در شاخه اي از ادبيات تعليمي نيز جاي داد، و مهم ترين و برجسته ترين شاخه در ادبيات تعليمي فارسي آثار متأثر از قرآن و حديث و منابع اسلامي ديگر چون نهج البلاغه است کـه «حـق اليقـين » در ايـن زمينـه ميتواند از برجسته ترين کتب زمان خود باشد چون جاي جاي کتاب از آيات و احاديث و روايت هاي اسلامي سرشار است ، و استرآبادي با بيان انديشه هاي ديني خـود کـه شـامل مسائل تفسيري، قرآن ، حديث ، روايت و ادعيه و...
با بررسيهاي انجام شده در دستگاه هاي آوايي واژگاني نحوي و بلاغي بـه ايـن نتيجـه ميرسيم که استرآبادي بيش تر در صدد بيان مضمون بوده است تا درگير شدن در فنـون نويسندگي، و در واقع کتاب از مسائل ادبي عاري است .