چکیده:
لا شکّ فی أنّ إثراء المخزون اللغوی للمتعلّمین یسهم کثیراً فی تنمیة مهاراتهم اللغویة. وهناک عدد کبیر من المفردات المشترکة بین اللغتین العربیّة والفارسیّة یختلف معناها أو نطقها فی اللغتین، ممّا یؤدّی أحیاناً إلی بروز المشکلة لدی متعلّمی اللغة العربیّة من الناطقین بالفارسیّة عند استخدامها أثناء التحدث أو الکتابة بالعربیّة. فإنّ تعلّم هذه المفردات وإمکانیة استخدامها بشکل صحیح یحظی بأهمیّة بالغة لمتعلّمی اللغة العربیّة من الناطقین بالفارسیّة؛ وهذا الأمر یتحقّق من خلال التعلیم الهادف لهذه المفردات. إذن تسعی هذه الدراسة الاهتداء إلی معاییر علمیة لاختیار المفردات المشترکة والطرق المناسبة لتدریسها لکی تساعد متعلّمی اللغة العربیّة فی إیران علی إزالة مشکلة التداخل اللغوی الناتجة عن المفردات المشترکة بین اللغتین. واعتمدت الدراسة علی المنهج المسحی واستخدمت الاستبانة لجمع المعلومات. تتکوّن عیّنة الدراسة من 35 أستاذاً من أساتذة اللغة العربیّة فی الجامعات الإیرانیة. تدلّ النتائج علی أنّ کلّ واحد من المعاییر الثلاثة التی ذکرها الأخصائیّون لاختیار المفردات وهی: مستوی المتعلّم، وحاجاته اللغویة، والهدف من تعلیم اللغة، یحظی بأهمیّة کبیرة فی اختیار المفردات المشترکة للتدریس؛ وللمفردات العربیّة التی تستخدم فی اللغة الفارسیّة والمفردات المتشابهة شکلاً والمختلفة معنی والمفردات العربیّة التی تغیّر شکلها فی اللغة الفارسیّة أسبقیة فی الاختیار. وفیما یخصّ طرق التدریس فقد أظهرت النتائج أنّ الأساتذة یعتقدون أنّ تدریس المفردات باستخدام الصور، وتدریس المفردات من خلال التحلیل التقابلی بین اللغتین یعدّان طریقتین مناسبتین لتدریس المفردات المشترکة.
. پژوهش حاضر کوشیدهاست با بررسی مشکلات عربیاموزان فارسیزبان در بهکارگیری واژگان مشترک زبانهای فارسی و عربی، به استانداردهایی در زمینه کیفیت گزینش واژگان مشترک و روش تدریس ان دست یابد. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی و پیمایشی است و ابزار مورد استفاده برای گرداوری اطلاعات، پرسشنامه محققساخته است که بین (35) تن از استادان زبان و ادبیات عربی دانشگاههای کشور توزیع شدهاست. نتایج پژوهش نشان میدهد که در گزینش واژگان، هر یک از سه معیار 1) سطح زبانی، 2) نیاز زبانی و علاقه، 3) هدف از تدریس زبان، به یک اندازه اهمیت دارند؛ همچنین واژگان عربیای که در زبان فارسی کاربرد دارند، واژگان مشترکی که در دو زبان ظاهر شبیه به هم و معنای متفاوت دارند و نیز واژگان عربیای که در شکل و املا در زبان فارسی دچار تغییر شدهاند، در اولویت گزینش برای تدریس هستند. در روش تدریس واژگان نیز، استفاده از روش تدریس واژه با استفاده از تصویر، روش تحلیل تقابلی واژگان دو زبان و استفاده از رابطه معنایی تضاد برای تدریس واژگان مشترک مناسبترند.
Undoubtedly, the richness of the lexical lexicon has a special role in improving its linguistic skills. There are many common vocabulary in Persian and Arabic languages, which in some cases have different meanings in two languages. And Arabic language learners face many problems in their ability to use them. Hence, the correct learning of these words and the ability to correctly apply them to Arabic learners of Persian language is of particular importance. The present study attempts to study the problems of Persian-Arabic Arabic learners in the use of common vocabulary of Persian and Arabic languages in terms of the quality of choosing their common vocabulary and teaching methods. The research method is descriptive-analytical and survey And the instrument used for data collection is a Researcher questionnaire distributed among (35) Arabic language and literature professors of the universities of the country. The results of the research show that in selecting vocabulary, each of the three criteria of linguistic level, linguistic need and interest and the purpose of teaching the language are equally important. Arabic vocabulary that is used in Persian is a common vocabulary that looks similar in both languages and has different meanings. Arabic terms that have been changed in Persian form and spelling have been chosen as the priority. In vocabulary teaching method, the use of word teaching method using image, the method of verbal analysis of two-language vocabulary and the use of the semantic relation of conflict are more appropriate for teaching common vocabulary.