چکیده:
زیارت و سفرهای زیارتی داخلی و خارجی در ایران یکی از فعالیتهای مذهبی بوده و استقبال زیادی از آن شده است. زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی است که پیش از این ایرانیان توجه زیادی به آن نداشته-اند؛ آیین پیادهروی اربعین بستر یک تجربه دینی زیارتی متفاوت است که در آن تمام طول مسیر پیادهروی مصداق تجربه زیارت امام حسین (ع) است. آیینی که در آن از ملتها و فرهنگهای مختلف در یک تعامل و ارتباطات بین فرهنگی قرار میگیرند. این نحوه تعامل بین فرهنگی در عین حال دربردارنده شناختی از نحوه ابراز هویت ایرانی و عراقی در بستر این مشارکت دینی خاص در ایام اربعین خواهد بود. در پژوهش حاضر با اتکاء به رویکرد کیفی و از طریق تحلیل مضمون تجربهزیسته زائران سعی بر آن شده که الگوهای ابراز هویت زائران ایرانی و عراقی، مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق حاضر زائران زن و مرد ایرانی و عراقی که در مسیر نجف و کربلا و همچنین دو شهر نجف و کربلا بعنوان مبداء و مقصد حضور یافتهاند، بودهاند و تعداد 30 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شدهاند. در گردآوری دادهها از روشهای مصاحبه و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. پس از تحلیل دادههای کیفی سه مضمون اصلی شناسایی شد که عبارتند از: 1) هویت ملی، 2) هویت شیعی و 3) هویت اربعینی. همچنین عوامل مؤثر بر الگوهای ابراز هویت عبارت بودند از: 1) متغیرهای زمینهای و 2) قدرت.
The pilgrimage and pilgrimage of domestic and foreign pilgrimages in Iran has been one of the religious activities and has been widely welcomed. The pilgrimage of Arba'in is one of the emerging forms of pilgrimage that Iranians have not paid much attention to before. The Arba'in walkway is a platform for a different religious pilgrimage experience, in which the entire path of the passage of Iman Hussein's pilgrimage experience AS). A ritual in which different nations and cultures are interacting and intercultural communication. This intercultural interaction, at the same time, will include a cognition of how Iranian and Iraqi identity are expressed in the context of this particular religious partnership during the Aryan era. In this research, based on the qualitative approach and through the analysis of the content of pilgrim's experiences, attempts have been made to examine the patterns of expression of Iranian and Iraqi pilgrims. The statistical population of the study was Iranian and Iraqi female and male pilgrims visiting Najaf and Karbala, as well as two cities of Najaf and Karbala as the source and destination, and 30 samples were selected by targeted method. Data were collected using interview and participatory observation methods. After analyzing qualitative data, three main themes were identified: 1) national identity, 2) Shiite identity, and 3) Arbaean identity. Also, the factors affecting the authentication patterns were: 1) background variables and 2) power.
خلاصه ماشینی:
بنابراين مسئلۀ تحقيق حاضر اين است که اساسا زائران ايراني و عراقي در طول اين مسير پياده روي هويت خود را چگونه و با چه الگويي ابراز مينمايند؟ اهداف پژوهش در آئين پياده روي اربعين ، ايرانيها با جمعيتي به مراتب کمتر از عراقيها، درواقع ميهمان کشوري هستند که مردم آن ، خود دوشادوش زائران ساير کشورها به خصوص ايران ، در همين مسير، تا کربلا را پياده طي ميکنند و به زيارت امام حسين (ع ) ميروند.
سؤالات پژوهش ١) الگوهاي هويت ابرازشده از پياده روي اربعين توسط زائران چگونه الگوهايي هستند و به عبارت ديگر، مؤلفه هاي الگوهاي هويت ابراز شده توسط زائران ايراني و عراقي چه مؤلفه هايي هستند؟ ٢) چه عواملي بر الگوهاي ابراز هويت زائران در پياده روي اربعين تأثيرگذارند و چگونه اين تأثيرات را ميگذارند؟ پيشينۀ تحقيق موسوي و همکارانش (١٣٩٥) در پژوهشي پيمايشي به اين نتايج دست يافته اند ١) تأثير پياده روي اربعين بر روي نگرش اخلاقي به زندگي مادي بر تربيت نسل ارزشي در کشور نقش مؤثري داشته است .
اگرچه هرکدام از اين سه گونه هويت مؤلفه هاي خاص خود را دارند که سبب وجه تمايز آنهاست اما درعين حال نتايج نشان داده است که پياده روي اربعين سبب شکل گيري نوع جديدي از هويت فراتر از مرزهاي ملي شده است که سبب پيوند عاطفي ميان زائران ايراني و عراقي شده است که همان هويت اربعيني است و زائران هنگام برجسته سازي و ابراز اين هويت ، تفاوت هاي مليتي ميان خود را کنار گذاشته و سعي در نزديک شدن به يکديگر از طريق اتحاد حسيني دارند.