چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی تحلیل ارتباط متقابل بر تعارض والد ـ فرزندی مادران با طرحواره ناسازگار طرد و بریدگی انجام شد. روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون – پسآزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل 70 نفر از مادران مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهر قم (به علت داشتنن روابط نامناسب با فرزندانشان) در بهار 1397 بودند. تعداد 30 نفر از آنها با توجه به تشخیص داشتن طرحواره ناسازگار طرد و بریدگی و نمونهگیری هدفمند (ملاک های ورود و خروج)، انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه درمانی مبتنی بر تحلیل ارتباط متقابل به مدت 10 جلسه 90 دقیقهای (هر هفته 2 جلسه) بر روی گروه آمایش اجرا شد؛ گروه کنترل به مدت دو ماه در لیست انتظار قرار گرفت. بهمنظور جمع-آوری اطلاعات از مقیاس رابطه والد- فرزندی استفاده شد. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره، تحلیل شد. نتایج نشان داد با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروههای آزمایش و گروه کنترل در مؤلفههای رابطه والد – فرزندی شامل؛ تعارض، نزدیکی، وابستگی و رابطهی مثبت کلی، تفاوت معناداری وجود دارد. بهعبارتی دیگر، گروه درمانی تحلیل ارتباط متقابل بر افزایش نزدیکی و رابطه مثبت کلی و کاهش تعارض و وابستگی رابطه والد- فرزندی اثربخش است. در مجموع، میتوان نتیجه گرفت که گروه درمانی تحلیل ارتباط متقابل میتواند به عنوان مداخلهای مؤثر، رابطه والد- فرزندی را در مادرانی که دارای طرحواره ناسازگار اولیه هستند، بهبود بخشد.
The aim of this study was to investigate the effectiveness of group therapy
of cross-sectional analysis on parent-child conflict between mothers with
incompatible rejection and exclusion schemas. The research method was
quasi-experimental with pretest-posttest design and control group. The
statistical population of the study included 70 mothers who referred to
counseling centers and psychological services in Qom (due to having
inappropriate relationships with their children) in the spring of 2018. Thirty
of them were selected and randomly assigned to experimental (n = 15) and
control (n = 15) groups according to the diagnosis of incompatible rejection
and cut-off scheme and purposeful sampling (inclusion and exit criteria).
Group therapy based on interaction analysis was performed on the
management group for 10 sessions of 90 minutes (2 sessions per week); The
control group was placed on a waiting list for two months. The parent-child
relationship scale was used to collect information. Data were analyzed using
multivariate analysis of covariance. The results showed that by controlling
the effect of pre-test, between the mean post-test scores of the experimental
groups and the control group in the components of the parent-child
relationship, including; There is a significant difference between conflict,
closeness, dependence and overall positive relationship. In other words, group
therapy is effective in increasing the closeness and overall positive
relationship and reducing the conflict and dependence of the parent-child
relationship. Overall, it can be concluded that group interaction analysis
therapy can improve the parent-child relationship in mothers with early
maladaptive schemas as an effective intervention.
خلاصه ماشینی:
نتايج مطالعات طاهري، پور شهرياري، زندي پور و نافيان دهکري (١٣٩٦) و کالاشکارا، باراثي، کومار و ونکاتش ١٧ (٢٠١٤) نشان داده است که روش درماني تحليل رفتار متقابل ميتواند باعث افزايش تعاملات مثبت والدين و فرزندان و کاهش تعارضات آنها شود.
در اين پژوهش سؤال زير بررسي شد: آيا گروه درماني تحليل ارتباط متقابل بر کاهش مؤلفه هاي تعارض والد ـ فرزندي مادران داراي طرحواره ناسازگار طرد و بريدگي اثربخش است ؟ روش روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل بود.
در مجموع ، با توجه به ميانگين نمره هاي پس آزمون مؤلفه هاي رابطه والد- فرزندي ميتوان گفت که گروه درماني تحليل ارتباط متقابل موجب افزايش نمرات مؤلفه هاي نزديکي و روابط مثبت کلي و کاهش نمرات وابستگي و تعارض افراد گروه آزمايش در مرحله پس آزمون شده است .
يافته هاي حاصل از پژوهش نشان داد که گروه درماني تحليل ارتباط متقابل بر افزايش نزديکي و رابطه مثبت کلي و کاهش تعارض و وابستگي رابطه والد- فرزندي در مادران داراي طرحواره ناسازگار طرد و بريدگي، اثربخش است .
اولين مبناي روان شناختي ارتباط مؤثر والدين و فرزندان ، فرآيند نزديکي است که به ميزان صميميت و تعاملات بيواسطه والدين با کودک اشاره دارد (ذبيحي ولي آبادي و همکاران ، ١٣٩٦)، در اين رابطه ، آموزش تحليل ارتباط متقابل ، مادران را قادر ميسازد که روابط خود را با فرزندانشان کنترل کرده و با برقراري روابط مکمل ، رضايت بيشتري از رابطه والد- فرزندي کسب کنند.
The effectiveness of group education by interaction analysis method on improving parent-child relationship culture of adolescent girls in tehran.