چکیده:
مبحث مدیریت از موضوعاتی است که قرآن کریم به صراحت و به تفصیل به آن نپرداخته است، بلکه در برخی از آیات به صورت پراکنده به سرگذشت مدیران و رهبران الهی پرداخته شده که برخی از مفسران-به ویژه تفاسیر اجتماعی در عصر حاضر- در خلال تفسیر این آیات به بحث مدیریت و ویژگی های مدیران جامعه اسلامی پرداخته اند. که با مطالعه پیرامون آیات مربوطه در متون دینی و تفاسیر مختلف میتوان ویژگیهای عمومی مدیران جامعه اسلامی را چنین برشمرد: تقوا، شرح صدر، عدالت، تدبیر، محبت به مومنان، مهر و محبت به همه انسانها، اخلاق نیکو، مراقبت در همة امور، وجدان اخلاقی، صبر و شکیبایی، ایمان به خداوند، امانتداری، تواضع و فروتنی، بی اعتنایی به مادیات و پاداشهای مردم، اعتقاد به آخرت، پرهیز از ریاستطلبی، درک ناراحتیهای و مشکلات زیر دستان، مجازات متخلفان، مدارا با زیر دستان، وفای به عهد، علم وحکمت(علم وآگاهی)، خستگی ناپذیری، مصمم بودن، مشورت با دیگران در کارها، صداقت با مردم.
Management is one of those issues which have not been explicitly addressed in detail in Quran. However, the adventures of divine leaders and managers have been sporadically mentioned in some verses of Quran. During the interpretation of these verses (especially social interpretations in this age), some interpreters have discussed the management and features of the managers of the Islamic society. By studying this kind of verses in different religious texts and interpretations, the general features of Islamic society managers can be described as: Piety, Breast expansion (Broad mindedness), Justice, Policy, Being kind to believers, Love and affection for the masses, Good morals, Vigilance in all affairs, Moral conscience, Patience and tolerance, Belief in God, Trustworthiness, Humility and Modesty, Being indifferent to material world and remunerations from people, Belief in the Hereafter, Avoiding presidentialism, Understanding the discomforts and problems of subordinates, Punishing the offenders, Dealing with subordinates, Fulfillment of the obligation, Knowledge and wisdom(knowledge and awareness), Indefatigability, Decisiveness, Consult with others and Being honest to people.
خلاصه ماشینی:
که با مطالعه پيرامون آيات مربوطه در متون ديني و تفاسير مختلف ميتوان ويژگيهاي عمومي مديران جامعه اسلامي را چنين برشمرد :تقوا، شرح صدر، عدالت ، تدبير، محبت به مومنان، مهر و محبت به همه انسانها، اخلاق نيکو، مراقبت در همۀ امور، وجدان اخلاقي، صبر و شکيبايي، ايمان به خداوند، امانتداري، تواضع و فروتني، بي اعتنايي به ماديات و پاداشهاي مردم، اعتقاد به آخرت، پرهيز از رياست طلبي، درک ناراحتيهاي و مشکلات زير دستان، مجازات متخلفان، مدارا با زير دستان، وفاي به عهد، علم وحکمت (علم وآگاهي)، خستگي ناپذيري، مصمم بودن، مشورت با ديگران در کارها، صداقت با مردم.
حال جاي اين سوال مطرح است که از منظر قرآن مديران جامعه اسلامي چه ويژگيها و شاخصه هاي اخلاقي بايد داشته باشند تا بتوانند در پرتو آن ويژگيها، جامعه را به سعادت و کمال برسانند؟ بنابراين نوشتار حاضر در صدد است تا ويژگيهاي اخلاقي مديران از منظر قرآن را کشف ، جمع آوري، دسته بندي و بيان نمايد تا جوامع بشري در پرتو استفاده از دستورات ارزشمند و راهگشاي قرآن در اين زمينه و به کارگيري مديراني شايسته و با ويژگي هايي که قرآن بيان مي نمايد به اداره و مديريت نهادها و سازمانهاي خود بپردازند تا در پرتو اين دستورات افراد و جوامع را در مديريت نهادها و سازمانها ياري نموده و با به کارگيري مديراني واجد شرايط و شايسته و برخوردار از اخلاق فاضله راه رسيدن به سعادت دنيوي و اخروي را براي بشريت هموار نمايند.