چکیده:
هدف اصلی پژوهش، واکاوی دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی درباره فضای مجازی و کشف دلالتهای سیاستی آن است و در صدد است با توجه به مطالب منتشره در قالب بیانات، احکام، نامهها و ابلاغیهها درباره فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به این امر دست یابد. راهبرد کلی پژوهش، کیفی و روش گردآوری دادهها کتابخانهای است. برای دستیابی به دادهها، تمام بیانات، احکام، نامهها و ابلاغیههای مقام معظم رهبری با کلید واژههای فضای مجازی، اینترنت، سایبر، شبکههای اجتماعی، موبایل و تلفن همراه در تارنمای دفتر حفظ و نشر آثار ایشان، به صورت ماشینی جستجو شد که بر اساس نتیجه، تاریخ دادههای به دست آمده بین 01/07/1377 تا 31/03/1398 است. در تجزیه و تحلیل دادهها نیز از روش سه مرحلهای تحلیل تماتیک ولکات (توصیف، تحلیل و تفسیر) استفاده شدهاست. بر اساس تحلیل و تفسیر مضامین استخراج شده از مطالب رهبر انقلاب درباره فضای مجازی و شبکه مضامین، به طور کلی دیدگاه سیاستی ایشان در یک چارچوب تمدنی قابل فهم است و همچنین نگاه فرصتمحور به فضای مجازی بر نگاه تهدیدمحور غلبه دارد. در این دیدگاه میتوان سه گزینه «عدم توجه و ورود در پدیده کلان فضای مجازی»، «ورود نابهنگام یا صرف همگام شدن با تحولات فناورانه حوزه فضای مجازی» و «ورود توأم با هدفمندی و هوشمندانه» را استنباط کرد که بر اساس نتایج حاصل از تحلیل و تفسیر مضامین و در قالب نگاه تمدنی رهبر انقلاب، گزینه مطلوب، تعامل و ورود هوشمندانه و هدفمند در این فضا است. در دیدگاه ایشان فضای مجازی امتداد فضای حقیقی و دارای تأثیر متقابل با آن است.
The main purpose of the research is to scrutiny the viewpoint of the Islamic Revolution leaeder, about cyberspace and intuition its policy implications. Therefore, the present study seeks to achieve this object, due to the contents published by him, including lectures, orders, letters and announcement about cyberspace and social networks. The overall research strategy is qualitative and the data collection method is library. To access cyberspace data, all speeches, orders, letters and notices of the Supreme Leader Searched in machine way by the keywords of cyberspace, internet, cyber, social networks, mobile and cellphone, on the website of the Office of Conservation and Publication. According to the search result, the date of the data is between the beginning of October 1998 and the end of June 1998. The analyze of the data is based on the Walcott’s thematic analysis method. Based on the analysis and interpretation of the themes extracted from the revolutionary leader's content about cyberspace and the themes network, his overall policy view about this subject is understandable in a civilized context, and the opportunity-based approach to cyberspace outweighs the threat-oriented view. In this view, three options can be deduced as follows: “ignoring the cyberspace as a large-scale phenomenon”, “premature entry or mere synchronization with cyberspace’s technological developments” and “deliberate and intentional entry”, based on the results of content analysis and interpretation and the revolutionary leader's civilized view about cyberspace, intelligently and purposeful interaction and entry into this space, is preferred option.
خلاصه ماشینی:
لذا پرداختن به دلالت هاي انديشه و ديدگاه رهبر انقلاب درباره فضاي مجازي از دو حيث مهم ضروري و حائز اهميت است : اول از حيث اهميت مبنايي و اساسي واکاوي ديدگاه هاي ايشان از نظر قرار داشتن در عالي ترين سطح فرآيند سياستگذاري و سياست هاي جمهوري اسلامي و دوم ، از جهت وجود خلاء در پرداختن به ديدگاه ايشان درباره فضاي مجازي و تحليل و تفسير آن در متون منتشر شده معتبر علمي که توجه و تدقيق بيشتري را طلب مي کند.
بنابراين واکاوي ، شناخت و تحليل روش مند ديدگاه رهبر معظم انقلاب درباره فضاي مجازي و ترسيم و تفسير روابط ميان مضامين انديشه ايشان براي به دست دادن تصويري جامع و تفصيلي در اين خصوص ، يکي از پيش نيازهاي اصلي تدبير و سياستگذاري فضاي مجازي در جمهوري اسلامي ايران است .
٢- ادبيات موضوع و پيشينه ٢-١- ادبيات نظري با توجه به اين که پژوهش حاضر به واکاوي دلالت هاي انديشه رهبر معظم انقلاب به عنوان عالي ترين مفام تصميم گير درباره سياست هاي کلان فضاي مجازي کشور مي پردازد، بنابراين در بخش ادبيات نظري ضرورت دارد به حوزه نظري مرتبط با تعريف ماهوي فضاي مجازي و رسانه هاي جديد و نسبت آن با فضاي حقيقي و نيز حوزه نظري مربوط به حاکميت فضاي مجازي و ابعاد آن پرداخته شود.
Power and security in the information age: Investigating the role of the state in cyberspace.