چکیده:
هدف این پژوهش شناسایی نقش عدالت سازمانی بهعنوان مفهومی در علم مدیریت در پیشگیری از فساد اداری است. اینکه هر یک از اقسام عدالت سازمانی چه نقشی در پیشگیری از فساد اداری دارد و چه راهکارهایی برای پیشگیری پیشنهاد میشود بهعنوان مسأله تحقیق مطرح میشوند. اگر عدالت توزیعی برقرار نباشد طبق نظریه فشار مرتون، کارمند سازمان به ابزارهای غیرقانونی مانند ارتشا و اختلاس متوسل میشود تا به هدف خود برسد. اگر عدالت رویهای در سازمان برقرار نباشد نوعی احساس بیعدالتی در افراد شکل میگیرد و طبق نظریه کنترل اجتماعی هیرشی دو عامل تعهد و اعتقاد در فرد نسبت به سازمان متزلزل میشود. و درنهایت اگر عدالت مراودهای برقرار نباشد زمینه انحرافات اجتماعی مانند کم کاری و عدم تعهد را در فرد بهوجود میآورد. راهکارهایی مانند بهبود شاخصهای حکمرانی خوب در نظام اداری، اهتمام به سیاست جنایی مشارکتی وغیره به منظور پیشگیری از فساد اداری پیشنهاد میشود.
The purpose of this research is to identify the role of organizational justice as a concept in management science in preventing administrative corruption. The role of organizational justice in preventing corruption and strategies for prevention are as research issues. If distributive justice does not exist, according to Merton's theory of pressure, an employee uses illegal means such as bribery and embezzles in order to reach its goal. If procedural justice is not established, a kind of inferiority is felt by people and, according to Hirsch's theory of social control, two factors of commitment and belief in one is shaken toward the organization. And finally, if justice is not maintained, there will be grounds for social deviations such as lack of work and non-commitment. Several approaches are recommended, such as improving good governance indicators in the administrative system, focusing on cooperative criminal policy, and so on to prevent corruption.
خلاصه ماشینی:
پرسشی که در این پژوهش مطرح میشود ایـن اسـت که از یک سو اقسام عدالت سازمانی (عدالت توزیعی، عدالت رویه ای و عـدالت مـراوده ای) بـه عنـوان یکی از مؤلفه های علم مدیریت چه نقشی در پیشـگیری از جـرائم و مفاسـد اداری دارد؟ و از سـوی دیگر چه راهکارهایی برای برقراری عدالت سازمانی به منظور پیشگیری از فسـاد اداری وجـود دارد؟ هدف از انجام این پژوهش توجه به عامل عدالت سازمانی در پیشگیری از بروز فساد اداری و بررسی تأثیر مؤلفه های علم مدیریت بر پیشگیری از جرم و لزوم بهره مندی از ظرفیت مفاهیم مـدیریتی در علوم جنایی و جرم شناسی است .
در بند الف ماده یک قانون ارتقای سلامت اداری مصوب ١٣٩٠ فساد اداری اینگونه تعریف شده است : « فساد در ایـن قانون هرگونه فعل یا ترک فعلی است که توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی به صورت فردی، جمعـی یـا سـازمانی کـه عمدًا و با هدف کسب هرگونه منفعت یا امتیاز مستقیم یا غیرمستقیم برای خود یا دیگری، بـا نقـض قـوانین و مقـررات کشوری انجام پذیرد یا ضرر و زیانی را به اموال ، منافع ، منابع یا سلامت و امنیت عمومی و یا جمعی از مـردم وارد نمایـد نظیر رشاء، ارتشاء، اختلاس ، تبانی، سوءاستفاده از مقـام یـا موقعیـت اداری، سیاسـی، امکانـات یـا اطلاعـات ، دریافـت و پرداختهای غیرقانونی از منابع عمومی و انحراف از این منابع به سمت تخصیصهای غیرقانونی، جعل ، تخریـب یـا اختفـاء اسناد و سوابق اداری و مالی».
نتیجه گیری عدالت سازمانی یکی از مؤلفه های مورد بحث در علم مدیریت است که میتوان این مفهوم را در علم جرم شناسی برای پیشگیری از جرائم و مفاسد اداری به خدمت گرفت .