چکیده:
این مقاله برای اولین بار به صورت تخصصی به بررسی و معرفی سنگافراشتههای شهر یری پرداخته اسـت. محوطه شهر یری شامل قبور، محوطه استلها و قلعه است. آثاری مشابه استلهای شهر یری در ایـران و سایر نقاط جهان وجـود دارد کـه به معرفی آنها نیز پرداخته شده است. این مقاله ابتدا به روش توصیفی به بررسی و معرفی سنگافراشتههای شهر یری و به طور خاص محوطه استلها را بررسی میکند و سپس به روش تحلیلی کاربرد این هنر مورد تحقیق قرار میدهد و موضوعیت آنها را مورد بررسی قرار میدهد مشکل سنگ، ارتفاع، ایستایی، فرم صورت، چشم و دهان و همچنین وجود جنسیت زن در میان استلها مورد بررسی قرار گرفته است. استلها متعلق به عصر آهن دو (1200-800 ق. م) هـستند. استلها کاربردی نمادین و یادمانی دارند.
This article, for the first time, has been dedicated to the study and introduction of the city of Yeri. The Yeri city
area includes graves, estates and castles. There are works similar to Estella City of Yeri in Iran and other parts of
the world that have been introduced to them. This article first explores the descriptive method of investigating
and introducing the township and especially the esthells, and then analyzes the application of this art and
examines their relevance. Stone problem, Height, static, facial form, eyes and mouth, as well as the presence of
female gender amongst stellas have been investigated. The stellas belong to the Iron Age era (1200-800 BC).
They have a symbolic and memorable application.
خلاصه ماشینی:
آثاری مشابه استلهای شهر یری در ایـران و سایر نقاط جهان وجـود دارد کـه به معرفی آنها نیز پرداخته شده است.
این مقاله ابتدا به روش توصیفی به بررسی و معرفی سنگافراشتههای شهر یری و به طور خاص محوطه استلها را بررسی میکند و سپس به روش تحلیلی کاربرد این هنر مورد تحقیق قرار می دهد و موضوعیت آنها را مورد بررسی قرار میدهد مشکل سنگ، ارتفاع، ایستایی، فرم صورت، چشم و دهان و همچنین وجود جنسیت زن در میان استلها مورد بررسی قرار گرفته است.
شکل سنگهای استلها از نظر سـاختار فـیزیکی به سه دسته تقسیم میشوند: دسته اول استلهایی هستند که به صورت کـلهقندی بـوده و پشت آنها قوسدار و قسمت بالای آنـها به صورت مستطیل، گـرد و نـوک تیز است، این گروه از اسـتلها دارای ارتـفاع زیاد نبوده و اغلب زیر یک متر ارتفاع دارند.
ایـستایی اسـتل ایستایی استلها به دو صورت است: 1-شـکل سـنگ به گـونهای اسـت کـه باعث ایستایی شده اسـت، به طور مثال در مورد دسته اول قاعده پهن استل که به شکل کلهقندی است، روزی زمین قـرار گـرفته و قوس پشت آن نیز به این امـر کـمک مـیکند.
زمان و دوره آثار با توجه به یافتههای باستانشناسی، این استلها متعلق به عصر آهن دو است.
شکل سنگ استلها به سه گونه است و برای ایستایی آنها نیز از شکل فیزیکی استل و در بـرخی از مـلات گل و سنگ رودخانهای استفاده شده است.
Keywords: City of Yeri, Chiavo, Meshkinshahr, Estel, Sangaresth, Iron Age II.