چکیده:
یکی از مباحث مهم نزد مسلمانان از جمله شیعیان، اقامه نماز است و در اقامه نماز، مهمترین مساله ای که نمازگزار باید رعایت نماید تلفظ صحیح قواعد تجویدی قرائت و اذکار نماز (عربی صحیح) است به طوری که حرفی به حرف دیگرتبدیل نشود.
هر مکلفی، در حوزه قرائت و اذکار نماز با دو مقوله و عمل مواجه است: یکی صحت قرائت در آن دو که رعایت آن طبق نظر همه فقهای عظام واجب، و عدم مراعات آن در نماز موجب ابطال نماز میگردد؛ و دیگری محسنات تجویدی قرائت و اذکار است که در نظر فقها گرچه اختلافی است، لکن حائز اهمیت است و رعایت آن در نماز شایسته و احسن و جزء مستحبات به شمار میرود.
در این نوشتار تلاش شده است ضمن تقسیم مباحث تجویدی، تعیین گردد در قرائت نماز، چه آموزههای تجویدی واجب و چه آموزههایی از تجوید، مستحب است.
این مقاله به بررسی تجوید در نماز از دیدگاه فقهای امامیه پرداخته است و روش بکار گرفته شده در این نوشتار، اسنادی و کتابخانه ای میباشد.
One of the important topics among all Moslems and also Shi’a Moslems
is performing the prayer, and the most important thing which a person
who prays should observe it, is correct pronunciation of prayer phrases
(eloquent Arabic) and considering vocalization rules in recitation of
prayer, whereas a letter would not be diverted to another letter.
Any obligated person (Mokallaf) is faced with two categories and
acts in the domain of recitation of prayer and its phrases: one is
observing the accuracy of recitation which is obligatory according to
the opinions of all great jurisprudents, and if it would not be observed,
the prayer becomes void; the other is virtues of vocalization (Tajvid) in
recitation of prayer and its phrases, which although the jurisprudents
have different views about it, but it is important and its observing in
recitation of prayer is admirable and worthy and it is recommended.
In this writing, while trying to divide vocalization topics, we will
determine that in recitation of prayer, which vocalization teachings are
obligatory and which ones are recommended.
In this article we have dealt with examining vocalisation in prayer
from the viewpoints of Imamiyyah jurisprudents and our method in this
writing is based on documentary and library approach.
خلاصه ماشینی:
بررسی فقهی لزوم رعایت تجوید در نماز سید مهدی نریمانی زمان آبادی * طيبه شمس ** تاريخ دريافت: 13/03/97 ـ تاريخ تـأييـد: 25/07/97 چكيده یکی از مباحث مهم نزد مسلمانان از جمله شیعیان، اقامه نماز است و در اقامه نماز، مهمترین مساله ای که نمازگزار باید رعایت نماید تلفظ صحیح قواعد تجویدی قرائت و اذکار نماز (عربی صحیح) است به طوری که حرفی به حرف دیگرتبدیل نشود.
لذا در اینجا لازم است برای بررسی موضوع ابتدا به مباحث تجویدی مطرح در حوزه «نماز» از قبیل مخارج و صفات و احکام حروف اشاره کنیم و سپس آراء و نظرات فقهای شیعه نسبت به قرائت و اذکار نماز از منابع فقهی، رسالههای عملیه و استفتائات مراجع عظام را مورد توجه و بررسی قرار دهیم.
لذا نتیجهای که حاصل میشود این است که فراگیری مقداری از تجوید عملی که مربوط به نحوه ادای صحیح حروف از مخارجشان میباشد در نماز واجب است و صحیح خواندن نماز به این معنا نیست که یک دوره کلاس تجوید نظری و عملی گذرانده شود، بلکه همین مقدار که با تلفظ صحیح حروف خاص و مشابه عربی که عدم رعایت آن باعث تغییر در معنای نماز و در نتیجه بطلان نماز میشود آشنا شویم و عمل کنیم کفایت میکند، مثلاً حرف «ص» طوری ادا شود تا با «س» اشتباه نشود و یا «ض» با «ظ» ویا «ح» با «ه» و یا «ط» با «ت» و...
لذا در این قول تغییر معنا در تلفظ حروف خاص و مشابه عربی، در قرائت و برخی از اذکار نماز، سبب بطلان نماز دانسته شده، به همین دلیل رعایت مخارج حروف در این قول واجب شمرده شده است.