چکیده:
درست است که همگان شاهنامه را یک اثر حماسی بدانند و از آن بعنوان اثری قهرمان پرور یاد کنند، اما در حقیقت رسالت اصلی فردوسی افزون بر سرایش شاهنامه این است که منویات خویش را که چیزی جز خردگرایی و بیان ارزش دانش و حکمت، پند و اندرز و تبلیغ انسانمداری نیست، به خواننده ابلاغ کند. روشن است که فردوسی زاده عصر علم و حکمت است و به قطع متاثر از آن. رسالت این پژوهش تبیین جایگاه «خرد» و مفاهیم آن بویژه در «میانفزود»های شاهنامه است و «میانفزود» اصطلاحی است نوپدید که در این مقاله معادل با اصطلاح «اعتراض» بکار گرفته شده که نشانگر توانمندی شاعر در بهرهگیری از این عنصر با بسامد بالا بجهت افزودن مفاهیمی درخور به متن شاهنامه است. در این مقاله اشاراتی بسیار کوتاه بمساله خرد از دیدگاههای گوناگون در کتب دینی پیش از اسلام و پس از آن بایسته مینمود و پایان بخش کار ارائه نمونههای مناسب از «میانفزود»هاست.
خلاصه ماشینی:
ماهنامه تخصصي سبک شناسي نظم و نثر فارسي (بهار ادب ) 1 علمي سال سيزدهم –شماره هشتم - آبان ١٣٩٩-شماره پياپي ٥٤ خرد و ابعاد آن در «ميان فزود»هاي شاهنامه فردوسي (ص ٨٤-٦٩) خديجه خسروي(نويسنده مسئول )، جلال خالقي مطلق ٣، علي ايماني ٤ 2 تاريخ دريافت مقاله :دي٩٨ تاريخ پذيرش قطعي مقاله :ارديبهشت ٩٩ «خرد را و جان را که يارد ستـود وگـر من ستايـم که يارد شنـود» چکيده درست است که همگان شاهنامه را يک اثر حماسي بدانند و از آن بعنوان اثري قهرمان پرور ياد کنند، اما در حقيقت رسالت اصلي فردوسي افزون بر سرايش شاهنامه اين است که منويات خويش را که چيزي جز خردگرايي و بيان ارزش دانش و حکمت ، پند و اندرز و تبليغ انسان مداري نيست ، به خواننده ابلاغ کند.
ذيل مدخل «حشو» در باب «خرد» در شاهنامه فردوسي کتابها و مقاله هاي بسياري نگارش شده است که از جملۀ آنها ميتوان به کتابها و مقاله هاي زير اشاره کرد: کتاب پيوند خرد و اسطوره در شاهنامه (موسوي - خسروي: ١٣٨٩)، کتاب شکوه خرد در شاهنامه فردوسي (رضايي دشت ارژنه : ١٣٩٢)، کتاب مفهوم خرد و خاستگاههاي آن در شاهنامه فردوسي (صرفي: ١٣٨٣) و مقاله هاي «بررسي تطبيقي مفهوم خرد در اندرزهاي دينکرد ششم و شاهنامه فردوسي» (دلپذير و بهنام فر و راشد محصل : ١٣٩٦)، «خرد سياسي در شاهنامه فردوسي مباني و ساختارها» (احمدي و باقري: ١٣٨٨) و بسيار موارد ديگر که در اين مجال نميگنجد، اما دربارة جايگاه «خرد» و مفاهيم آن در «ميان فزود»هاي شاهنامه فردوسي تاکنون پژوهشي مستقل صورت نگرفته است .