چکیده:
یکی از دلایل احتمالی ناکامی تشکلهای ایجادشده کمتوجهی یا بیتوجهی به بستر و مجموعه اقداماتی است که باید قبل از شروع عملیات استقرار تشکلها انجام شوند. با توجه به این مسئله، هدف مطالعة حاضر تبیین نگرش و تمایل کشاورزان نسبت به راهاندازی و عضویت در تشکل آببران بود. جامعة آماری این مطالعه را کلیة کشاورزان بخش مرکزی شهرستان دهلران - که تا کنون هیچ تشکل آببرانی در آن ایجاد نشده است- تشکیل دادند که از میان آنها نمونهای با استفاده از فرمول کوکران به صورت تصادفی انتخاب شد. پرسشنامهای محقق ساخته، که روایی و پایایی آن تأیید شده بود، برای جمعآوری دادهها به کار رفت. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS V20 تجزیه و تحلیل شد. نتایج مطالعه نشان از وجود نگرش مثبت بهرهبرداران منطقه نسبت به ایجاد تشکل آببران داشت. کشاورزان بزرگمالک با اراضی یکپارچه تمایل کمتری نسبت به مشارکت در تشکیل این تشکل داشتند. علاوه بر این، وجود رابطهای مثبت و معنیدار میان نگرش و تمایل به مشارکت بهرهبرداران ملاحظه شد. در پایان نیز پیشنهادهایی به منظور تسهیل فرایند تصمیمسازی در راستای ایجاد تعاونیهای پایدار و موفق در آینده ارائه گردید.
One of the reasons for the failure of established WUAs is the lack of attention the social context and the set of actions that must be taken before the start of the establishment of WUAs. Regarding this issue, the purpose of this study was to explain the attitude and intention of farmers to participate in the establishment of WUAs. The statistical population of this study included all farmers in the central district of Dehloran Township, which any WUAs has not been established in this region until now and a sample selected using completely random sampling method and Cochran formula among them. A researcher-made questionnaire, which its validity and reliability confirmed, used to collect data. The data were analyzed using SPSS V20 software. The results of the study showed that there was a positive attitude among the beneficiaries of the region. The findings also showed that large farmers with integrated lands, tend to be less inclined to participate in establishing WUAs. In addition, the results showed a positive and significant relationship between attitude and willingness to participate of the beneficiaries. Finally, some suggestions provided for facilitating the decision-making process towards the establishment of sustainable and successful cooperatives in the future.
خلاصه ماشینی:
به طور کلي ، هدف از ايجاد تشکل هاي آببران – به عنوان تشکيلات پايدار محلي - فراهم آوردن سازوکارهايي است تا کشاورزان بتوانند از طريق فرايند مشارکتي در تصميم گيري ها و مديريت آب کشاورزي دخيل شوند و از آب در دسترس استفاده بهينه کنند تا مديريت بهينه مصرف آب کشاورزي حاصل گردد (خدابخشي وقلي فر، ١٣٩١).
بنابراين ، در اين بخش ، مطالعات ارائه شده از اين منظر با مطالعه حاضر متفاوت مي باشند، اما در راستاي روشن شدن ميزان اهميت موضوع مطالعه ذکر شده اند؛ براي مثال، يافته هاي پژوهش عطائي و ايزدي (١٣٩٣) با عنوان «مقايسه ويژگي هاي کشاورزان پذيرنده و نپذيرنده تشکل هاي آببران» نشان داد که کشاورزان پذيرندة تشکل آببران در مقايسه با کشاورزان نپذيرنده، نگرش مثبت تر و اطلاعات بيشتر در مورد اين تشکل ، پيشينه اختلاف کمتر بر سر مسائل آب، اعتماد و انسجام و مشارکت اجتماعي بالاتر و ميزان رضايت کمتري از شرکت بهرهبرداري داشتند.
ميرزايي و همکاران (١٣٩٤) پژوهشي با عنوان «تعيين کنندههاي اجتماعي درونسازماني مشارکت کشاورزان در تعاوني هاي توليد روستايي شهرستان بويراحمد» انجام و نشان دادند که ٥٧/٦ درصد از افراد مورد مطالعه مشارکت متوسط به پايين دارند که در گروه افراد با مشارکت نيمه فعال قرار گرفتند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) مقايسة ميانگين نگرش نسبت به عضويت و تمايل به مشارکت در ايجاد تشکل آببران بر حسب آشنايي با اصول تشکيل اين تشکل به منظور آگاهي از تفاوتهاي احتمالي بين ديدگاه پاسخگويان در زمينه آشنايي با اصول تشکيل تشکل هاي آببران، از آزمون t٤ استفاده شد (جدول ٣).