چکیده:
با توجه به منابع آب و تنشها و درگیریهایی که در سالهای اخیر بر سر استفاده از منابع آب به وجود آمده است ضرورت توجه به نقش تشکلهای محلی آب بیشازپیش نمایان میگردد تا بتوان بر اساس آن راهکارهای مناسبی را برای کنترل بحران آب ارائه داد. لذا هدف این مطالعه بررسی نقش تشکلهای محلی در بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستائیان تحت پوشش تشکلها در استان ایلام میباشد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل کشاورزان، هیئتمدیره و اعضای تشکلهای آب استان ایلام به تعداد 1957 نفر بودند که 320 نفر با استفاده از جدول مورگان و روش نمونهگیری طبقهای تصادفی با انتساب متناسب به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه از طریق پانل متخصصان بررسی شد و مورد تأیید قرار گرفت. به منظور بررسی پایایی پرسشنامه نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. در این پژوهش به منظور تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی آزمونهای مقایسه میانگین و نرم افزار SPSS25استفاده شده است. نتایج نشان داد، میزان نزاع بر سر آب در روستاهای دارای تشکلهای محلی آب در حد کم میباشد؛ بهعبارتدیگر مدیریت مناسب توزیع آب در روستاهای تحت پوشش تشکلهای محلی آب توانسته است منجر به کاهش نزاع بین بهرهبرداران در زمینهی توزیع آب شود.
Abstract Given the water resources and the tensions and conflicts that have arisen in recent years over the use of water resources, it is necessary to pay more attention to the role of local water organizations in order to provide appropriate solutions to control the water crisis. Therefore, the aim of this study was to investigate the role of local organizations in improving the economic and social situation of villagers covered by organizations in Ilam province. The study population included farmers, board members and members of water organizations in Ilam province in 1957, of which 320 were selected using Morgan table and random stratified sampling method with appropriate proportions. The data collection tool in this study was a researcher-made questionnaire. The content validity of the questionnaire was examined and confirmed through the panel of experts. Cronbach's alpha was also used to evaluate the reliability of the questionnaire. In this study, in order to analyze the data, descriptive and inferential statistics of mean comparison tests and SPSS25 software were used. The results showed that the rate of water disputes in villages with local water organizations is low; In other words, proper management of water distribution in villages covered by local water organizations has been able to reduce the conflict between users in the field of water distribution.
خلاصه ماشینی:
(رجوع شود به تصویر صفحه) بررسي وضعيت شاخص هاي اجتماعي روستاييان عضو تشکل ها همان طور که از نتايج جدول ٥ برميآيد، ميزان رضايت از تشکل هاي محلي آب در روستاهاي داراي اين تشکل ها با سطح ميانگين پنج ارزشي ليکرت اختلاف معناداري ندارد (ميانگين =٢/٩٥، انحراف معيار= ٩٦٨/، ٠/٧٦١ = t و٠/٤٤= sig)؛ لذا ميتوان اظهار داشت ميزان رضايت از تشکل هاي آب در حد متوسط ميباشد.
ميزان رضايت از زندگي در روستاهاي داراي تشکل هاي محلي آب از سطح ميانگين پنج ارزشي ليکرت به طور معناداري بيشتر است (ميانگين = ٣/٢١٢، انحراف معيار= ٠/٨٣٨، ٤/٣٩ = t، ٠/٠٠٠= sig)؛ لذا ميتوان گفت ميزان رضايت از زندگي در روستاهاي تحت پوشش تشکل ها در حد خوب ميباشد.
ميزان انسجام اجتماعي در روستاهاي داراي تشکل هاي محلي آب از سطح ميانگين پنج ارزشي ليکرت به طور معناداري بيشتر ميباشد (ميانگين = ٣/٤٤، انحراف معيار= ٠/٧٤٦، ١٠/٢٣= t، ٠/٠٠٠= sig)؛ لذا ميتوان اظهار داشت ميزان انسجام اجتماعي در روستاهاي تحت پوشش تشکل ها در حد خوب است .
ميزان اعتماد اجتماعي در روستاهاي داراي تشکل هاي محلي آب از سطح ميانگين پنج ارزشي ليکرت به طور معناداري بيشتر ميباشد (ميانگين = ٣/١٣٧ ، انحراف معيار= ٠/٧٥٦، ٣/١٤ = t، ٠/٠٠٢= sig)؛ لذا ميتوان گفت ميزان اعتماد اجتماعي در اين روستاها در حد خوب است .
ميزان داشتن احساس قدرت در روستاهاي داراي تشکل هاي محلي آب از سطح ميانگين پنج ارزشي ليکرت به طور معناداري بيشتر ميباشد (ميانگين = ٣/٣٤، انحراف معيار= ٠/٨٥١، ٧/٠١ = t، ٠/٠٠٠= sig)؛ لذا ميتوان اظهار داشت ميزان احساس قدرت در اين روستاها در حد خوب است .