چکیده:
آشنایی با چارچوب نهادهای دینی هر یک از مذاهب اسلامی، کمک شایانی به شناخت صحیح و فهم دقیق آموزههای آن مذهب میکند. مذهب اباضیه با رویکرد ویژه در کشور عمان از این قاعده مستثنا نیست. شناخت دقیق جایگاه هر یک از نهادهای علمی و مذهبی که در مجموعه حکومت پادشاهی عمان، رویکرد امامت دینی نیز برای خویش تعریف کردهاند، و تحلیل این نهادها زمینهساز فهم صحیح جایگاه و رویکرد این مجموعهها است. لذا در این مقاله با نگاهی توصیفیتحلیلی وزراتخانهها و دانشگاههای مهم و کاربردی دینی و سیاسی اباضیان را تشریح میکنیم. در این میان بر رویکرد تربیت مبلغان اباضی و نقش وزارت اوقاف و امور دینی کشور عمان تمرکز بیشتری خواهیم داشت. زیرا باعث تقویت همین مذهب شده و به نوعی نقش حوزه علمیه را ایفا میکند. امید است در نهایت، این شناخت سبب تقویت همدلی، همکاری و تقریب بین مذاهب اسلامی شود و روشی ملموس و کارآمد پیش روی محققان عرصه اباضیه بگستراند.
Familiarity with the framework of religious institutions of each Islamic denominations helps to know and understand the teachings of that denomination accurately. Ibadism with a special approach in Oman is no exception to this rule. Accurate identification of the position of the scientific and religious institutions that have defined the approach of religious Imamate for themselves in the Kingdom of Oman, and the analysis of them is the basis for a correct understanding of the position and approach of these institutions. Therefore, with a descriptive-analytical look, we describe the important and practical- religious and political ministries and universities of Ibadis. In the meantime, we will focus more on the approach of training Ibadi missionaries and the role of the Ministry of Endowments and Religious Affairs of Oman, since it strengthened this denomination and plays the role of a seminary. It is hoped that in the end, this identification will strengthen empathy, cooperation and rapprochement between Islamic denominations and will spread a tangible and efficient method for researchers in the field of Ibadism.
خلاصه ماشینی:
ظهور اين سياست و رويکرد در سخنان سلطان قابوس ١ به وضـوح مشـخص اسـت ، ٢ آنجا که ميگويد: آنچـه در ايـن سـرزمين بـه دسـت آمـده ، از دسـتاوردهاي ارزشـمند بشـري در عرصه هاي مختلف ، با هدف دست يابي به اين هدف مهم و يگانه است که انساني عماني و به روز را پرورش دهد که به پروردگارش ايمـان دارد و اصـالت خـود را حفظ کرده و به تکنيک ها، علوم ، ادبيات و هنـر روي آورده و از داده هـاي تمـدن مــدرن در ســاختن کشــور آرمــاني و توســعه جامعــه خــود ســود مــيبــرد .
در آن دوره تحصيل فقط در مقطع ابتدايي و منحصـر در پسـران بـود، ولـي از سـال ۱۹۷۰، کـه سـلطان قابوس زمام حکومت عمان را به دست گرفت ، آموزش و پرورش نيز مانند ديگر عرصـه هـا پيشرفت چشمگيري کرد، به گونه اي که دخترها همانند پسرها توفيق تحصـيل پيـدا کردنـد، تعداد مدارس و دانش آموزان روزبه روز افـزايش يافـت و مبـارزه بـا بـي سـوادي آغـاز شـد (خاني پور، بيتا: ۸).
صدور فتواهاي شرعي از دارالافتاء نيز از زيرمجموعـه هـاي ديگـر ايـن وزارت خانـه است که در عصر ما مسئوليتش با احمد بن حمد خليلي، مفتي عام سلطنت عمـان ، اسـت (www.
دارالافتاء اين مرکز به «مکتب الافتاء» در عمان شناخته مي شود و نهاد دولتي و مشورتي اسـت کـه براي صدور فتوا و پاسخ گويي به پرسش هاي مردم ، زير نظر وزارت اوقاف فعاليت مـي کنـد.