چکیده:
یکی از مسائل برجسته در اقتصاد، میزان سهم بری عوامل کار و سرمایه در جریان تولید کالاها و خدمات است، زیرا آگاهی از وضعیت سهم بری عوامل تولید گام مهمی در برنامه ریزی و سیاستگذاری های اقتصادی در راستای کاهش شکاف طبقاتی و نابرابری درآمدی است. این پژوهش به بررسی وضعیت سهم بری عوامل کار و سرمایه در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1393-1364 و مطابق با رویکرد پیکتی میپردازد. در محاسبه سهم عوامل، از تولید ناخالص داخلی با لحاظ نفت و بدون لحاظ نفت استفاده میشود. در راستای این هدف، عوامل موثر بر سهم بری عوامل کار و سرمایه با استفاده از روش خودتوضیح با وقفه های گسترده ARDL برآورد میشود و نتایج حاکی از ارتباط مثبت و معنادار بین شاخص حداقل دستمزد و شاخص بهره وری نیروی کار، و ارتباط منفی و معنادار بین نرخ تورم، نرخ بیکاری، و حاشیه سود نرخ ارز با سهم نیروی کار در درآمد ملّی با لحاظ نفت است. علامت ضرایب این مدل بدون لحاظ نفت، بهجز ضریب نرخ بیکاری، مشابه با مدل سهم بری نیروی کار با لحاظ نفت است. عوامل موثر بر سهم سرمایه از درآمد ملّی مشابه با عوامل موثر بر سهم نیروی کار از درآمد است، با این تفاوت که علامت ضرایب متفاوت است.
One of the main issues in the economy is the extent of labor and capital contributions in production of goods and services in so far as the awareness of the contribution of production factors is a main step in economic planning and policy making in order to reduce the class gap and income inequality. In this study, labor and capital contributions in Iranian economy during 1985 to 2014 have been investigated according to Piketty approach. In calculating the share of factors, oil-based and non-oil-based GDP were used. In order to achieve this objective, the effective factors on labor and capital contribution have been estimated using Auto-Regressive Distributed Lag (ARDL). The results indicate direct relation between minimum wage and labor productivity indices and negative relation of inflation rate, unemployment rate and profit margin of exchange rate with labor contribution in national income. Moreover, the results indicate direct relation of capital inventory and rate of return and the negative correlation between inflation, capital price and gross domestic product with capital contribution in national income. The sign of oil-free model coefficients, except for the unemployment rate coefficient, are similar to those of the oil-based labor share model. Factors affecting the share of capital in national income are similar to factors affecting the share of labor in income, except that the sign of the coefficients is different.
خلاصه ماشینی:
در راستای این هدف، عوامل موثر بر سهمبری عوامل کار و سرمایه با استفاده از روش خودتوضیح با وقفههای گسترده ARDL برآورد میشود و نتایج حاکی از ارتباط مثبت و معنادار بین شاخص حداقل دستمزد و شاخص بهرهوری نیروی کار، و ارتباط منفی و معنادار بین نرخ تورم، نرخ بیکاری، و حاشیه سود نرخ ارز با سهم نیروی کار در درآمد ملّی با لحاظ نفت است.
(به تصوير صفحه مراجعه شود) نمودار 3: تغییرهای سهم سرمایه از درآمد ملّی (با لحاظ نفت) در سالهای 1396-1364 همچنین روند کلی سهم این عامل از درآمد ملّی (نمودار 4)، روند فزایندهای دارد و در سالیان اخیر به بالاتر از 50 درصد میرسد، و همین امر نشاندهنده کاهش سهمبری نیروی کار است.
جدول 9: ضرایب الگوی تصحیح خطا برای بررسی عوامل موثر بر سهمبری نیروی کار با لحاظ نفت متغیرها ضرایب انحراف معیار آماره L(W)∆ 386/0 270/0 427/1 L(W(-1))∆ 108/2- 240/0 772/8- L(PI)∆ 168/0- 051/0 277/3- L(PI(-1))∆ 089/0 038/0 312/2 L(U)∆ 533/0- 243/0 189/2- L(LP)∆ 185/1- 495/0 392/2- L(LP(-1))∆ 998/0- 387/0 574/2- L(EF/E)∆ 076/0- 027/0 769/2- D(D7982) 336/0 068/0 928/4 D(D7375) 385/0 060/0 399/6 D(D88) 189/0- 071/0 660/2- D(TREND) 168/0- 024/0 851/6- ε^t-1 906/1- 104/0 196/18- بر اساس نتایج جدول (9)، تمامی ضرایب متغیرها یا وقفههای آنها معنادار هستند، اما چیزی که در برآورد اخیر دارای اهمیت است، ضریب وقفه اول خطای نبود تعادل است.
Capital Account Liberalization, Growth and the Labor Share of Income: Reviewing and Extending the Cross-Country Evidence.